بناهای تاریخی متعدد، مقبرههای بزرگان تاریخ و باغهای سرسبز، شیراز را به یکی از برترین مقاصد گرشگری ایران تبدیل کردهاند. بازار وکیل که در قلب بافت تاریخی شیراز واقع شده، یادگاری از دوران زندیه است و قدمت آن به حدود ۲۳۰ سال پیش میرسد. این بازار باشکوه که در زمان کریم خان زند بنا شده، از جمله آثار شاخص معماری ایرانی به شمار میرود و با حجرههای تو در تو، راستههای طویل گنبدهای زیبا و تزئینات چشمنواز، هر بینندهای را مجذوب خود میکند. در این مقاله از مجله گردشگری فلایتودی، به بازار وکیل، یکی از مشهورترین و قدیمیترین بازارهای شیراز، میپردازیم و شما را به سفری در تاریخ و تجارت این شهر زیبا دعوت میکنیم.
تاریخچه بازار وکیل شیراز | شاهکاری از معماری ایرانی و قطب تجارت دوران زندیه
بازار وکیل، نگینی درخشان در میان جاذبههای تاریخی و فرهنگی شیراز، یادگاری از دوران باشکوه زندیه و سندی بر ذوق و هنر ایرانی است. این بازار که در مرکز شهر شیراز و در نزدیکی میدان شهرداری واقع شده است، از مهمترین و قدیمیترین بازارهای ایران به شمار میرود و با حجرههای تو در تو، راستههای طویل، گنبدهای زیبا و تزئینات چشمنواز، هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
داستان بنای بازاری بینظیر
داستان ساخت این بازار به دورانی باز میگردد که کریم خان زند، شیراز را پایتخت خود اعلام کرده بود. او که در سفری به شهر لار از بازار قیصریه آن شهر دیدن کرده بود، مجذوب شکوه و عظمت آن شد و تصمیم گرفت بازاری مشابه را در شیراز بنا کند.
ساخت بازار وکیل در سال ۱۱۷۲ هجری شمسی آغاز و پس از حدود ۲۱ سال تلاش بیوقفه، این بنای باشکوه به اتمام رسید. از آن زمان تاکنون، بازار وکیل به قلب تپنده تجارت شیراز تبدیل شده و در طول سالیان طولانی، شاهد داد و ستد انواع کالا، از فرش و ابریشم نفیس تا ادویه و عطر دلانگیز بوده است.
بازاری با معماری ایرانی اصیل
بازار وکیل شامل بخشهای مختلفی از جمله راستهها، تیمچهها، سراها، کاروانسراها و حمام است. راستههای این بازار با توجه به نوع کالای عرضه شده در آنها نامگذاری شدهاند و هر راسته حال و هوای خاص خود را دارد. معماری بازار وکیل نمونهای از هنر و ذوق ایرانی است. حجرهها با طاقهای قوسی و آجرکاریهای هنرمندانه، گنبدهای بلند و تزئینات چشمنواز، فضایی دلانگیز و خاطرهانگیز برای بازدیدکنندگان خلق کردهاند. معماری این بازار به قدری به یاد ماندنی بود که ژان دیولافوا، باستانشناس فرانسوی، شیفته بازار وکیل شد و در سفرنامه خود به شکوه و زیبایی آن پرداخت و حتی تصویری ماندگار از این بنای تاریخی خلق کرد.
موقعیت بازار وکیل | گنجینه ای در مرکز شهر شیراز
بازار وکیل که از جاهای دیدنی شیراز است، در مرکز شهر شیراز، در نزدیکی میدان شهرداری واقع شده است. دسترسی به بازار وکیل بسیار آسان است. میتوانید با استفاده از مترو، اتوبوس یا تاکسی به راحتی خود را به این بازار برسانید.
بازار وکیل شیراز روی نقشه گوگل
ساعت کاری بازار وکیل
بازار وکیل در تمام طول سال به جز روزهای جمعه که تعطیل رسمی است، باز است. حجرههای این بازار معمولا از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۲۰:۳۰ شب باز هستند. البته ممکن است ساعات کاری برخی از مغازهها در این بازه زمانی اندکی متفاوت باشد. در ایام خاص مانند ماه رمضان و عید نوروز، ساعات کاری بازار وکیل ممکن است با تغییراتی همراه باشد.
بازدید از بازار وکیل در هر ساعتی از روز می تواند جذاب باشد. در ساعات اولیه صبح، بازار خلوتتر است و میتوانید با آرامش بیشتری به گشت و گذار و خرید بپردازید. اما اگر به دنبال تجربه هیاهوی و شور و نشاط بازار هستید، بهتر است در ساعات پایانی روز به بازار وکیل سر بزنید.
سفری به راستههای بازار وکیل شیراز | گشتی در گذرگاههای تاریخ و تجارت
در ادامه این مطلب سعی داریم شما را با راسته های مختلف این بازار آشنا کنیم. بهتر است اول تصویری کلی از این بازار را در ذهن داشته باشید. بازار وکیل با دو راسته شمالی-جنوبی و شرقی-غربی دارد که از دروازه اصفهان تا سرای مشیر امتداد یافته و در «چهارسوق» به هم میرسند، گویی نقشهای از تبادلات و تجارت در شیراز قدیم را به تصویر میکشد.
راسته شمالی | بازار ترمه فروشان و کلاه دوزان
این راسته که از دروازه اصفهان آغاز و تا کوچه سرای مشیر امتداد مییابد، گویی گذرگاهی در گذر زمان است. در امتداد این راسته، سراهای تاریخی احمدی، روغنی و گمرک خودنمایی میکنند که یادگار روزگارانی هستند که مسافران خسته در حجرههای آنها آرامش مییافتند. بازار ترمه فروشان و کلاه دوزان نیز در این راسته قرار گرفته که باعث میشوند در این راسته، کمتر شاهد حضور گردشگران باشید و بیشتر با اهالی شیراز و زندگی روزمره آنها روبرو میشوید.
راسته جنوبی | بازار شمشیرگران
این راسته که به بازار شمشیرگران نیز معروف است، از مسجد وکیل آغاز و تا سرای فیل امتداد مییابد. درب ورودی کاروانسرای وکیل در این راسته قرار گرفته و به همین دلیل، این بخش از بازار، پررفتوآمدترین قسمت آن به شمار میرود. گویی نبض تجارت در این راسته تندتر میزند و شور و هیاهوی خرید و فروش در آن به گوش میرسد
راسته شرقی | علاقهبندان
در گذشته، این راسته به عنوان مرکز فروش پارچه و ابریشم شناخته میشده، اما امروزه فرشها و عطاریها در آن رونق گرفتهاند. با مرور زمان مردم شهر شیراز نیاز هایشان را از مراکز بازرگانی دیگری تهیه کردند و به مرور بازار وکیل هم خودش را به این شرایط وقف داده است.
راسته غربی | بازار ترکشدوزها
این راسته با ۱۰ جفت مغازه، بار دیگر فرشهای بسیاری را به نمایش میگذارد. گویی در این راسته، نقش و نگار فرشهای ایرانی، حکایتی از ذوق و هنر مردمان سرزمینمان را روایت میکنند. بازار وکیل در هر گوشه و کنار خود، حرفی برای گفتن دارد. از معماری باشکوه حجرهها و گنبدهای بلند گرفته تا راستههای پر پیچ و خم و مغازههای رنگارنگ، همه و همه قسمت برای دیدن، شنیدن و حس کردن دارند.
بازار وکیل شیراز | غرق در هنر و صنایع دستی ایرانی
بازار وکیل شیراز، گنجینهای از هنر و صنایع دستی ایران، جایی است که میتوانید در آن هر آنچه که از یک بازار سنتی ایرانی انتظار دارید را پیدا کنید.
از پارچههای نفیس و لباسهای محلی گرفته تا ظروف مسی و فرشهای دستباف، بازار وکیل برای هر سلیقهای سوغاتی دارد. علاقهمندان به کیف و کفش می توانند از فروشگاههای چرم فروشی این بازار، که بهترین مکان برای خرید کیفها و کفشهای چرمی با کیفیت بالا هستند استفاده کنند.
اگر به دنبال صنایع دستی اصیل ایرانی هستید، غرفههای عرضه پارچههای قشقایی در بازار وکیل را از دست ندهید. بازار وکیل شیراز، نه تنها تجربهای فرهنگی و تاریخی است بلکه مکانی برای خرید را برای شما ایجاد کرده است.
دیدنی های بازار وکیل شیراز | گشتی در میان تاریخ و معماری ایرانی
بازار وکیل در قلب شهر شیراز و در همسایگی مسجد و حمام وکیل، جلوهگر شکوه و عظمت دوران زندیان است. با دیدنیهای اطراف بازار آشنا شوید.
مسجد وکیل | نگینی از معماری ایرانی در شیراز
مسجد وکیل، شاهکاری از معماری دوره زندیه، در غرب بازار وکیل شیراز خودنمایی میکند. این مسجد که به دستور و با نظارت مستقیم کریم خان زند ساخته شده، گویی گوهر درخشان دیگری در گنجینه بینظیر این بازار کهن است.
مسجد وکیل با دو شبستان جنوبی و شرقی، هر بینندهای را مجذوب خود میکند. در شبستان جنوبی، ستونهای سنگی مارپیچ، یادآور ذوق و هنر بیبدیل معماران ایرانی است. گویی هر ستون، داستانی از شکوه و عظمت دوران زندیه را نجوا میکند. سنگهای مرمر این مسجد که به فرمان کریم خان از مراغه به شیراز آورده شدهاند، جلوهای باشکوه به این بنای تاریخی بخشیدهاند.
اما بیشک با شکوهترین بخش مسجد وکیل، طاق مروارید آن است. سورههای قرآن با خطی درشت و هنرمندانه به صورت هلالی بر روی این طاق نقش بستهاند و هر بینندهای را به تحسین وا میدارند. بازدید از مسجد وکیل، سفری در تاریخ و هنر ایران است. گویی با هر قدم در این مسجد، شکوه و عظمت دوران زندیه را از نزدیک لمس میکنید.
ساعات کاری مسجد وکیل: برای بازدید از ۸ صبح تا ۸ و نیم شب
مسجد وکیل روی نقشه گوگل
حمام وکیل | نمادی از معماری و تاریخ برجسته ایران
حمام وکیل، یادگاری از دوران باشکوه زندیه که با بهرهگیری از پیشرفتهترین دانش مهندسی زمان خود، بنا شده است. این حمام که در بازار وکیل واقع شده، گویی دریچهای به سوی فرهنگ و هنر ایرانی میگشاید و بازدیدکنندگان را به سفری در تاریخ میبرد.
گنبدهای حمام وکیل که با ظرافت تمام تزئین شدهاند، علاوه بر زیبایی، وظیفه ای مهم نیز بر عهده داشتهاند. این گنبدها با ایجاد تهویه مناسب، از تجمع رطوبت در فضا جلوگیری میکردند و فضایی سالم و دلنشین برای استحمام فراهم میکردند. حمام وکیل شیراز از پیشرفته ترین اصول معماری زمان خود بهره برده است. برای مثال آن ها از فناوریهای مهندسی استفاده کردند که باعث جلوگیری از رود سرما به داخل یا خروج گرما به بیرون میشود.
در حمامهای سنتی ایران، حمام کردن فقط به شستشوی تن محدود نمیشد. حمامها محل برگزاری مراسم مختلفی مانند جشنهای زایمان، آشنایی و خواستگاری دختران دم بخت نیز بودند. حمام وکیل نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فضایی برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی مردم شیراز بوده است.
ساعات کاری حمام وکیل: در نیمه اول سال از ۸ و نیم صبح تا ۸ و نیم شب و در نیمه دوم سال از ۷ و نیم صبح تا ۷ و نیم شب.
حمام وکیل روی نقشه
سرای مشیر یا سرای گلشن | مرکز صنایع دستی و سوغات فارس
در بازار وکیل سراهای متعددی وجود دارند که هر کدام حکایتی از رونق تجارت و فرهنگ در دوران گذشته را بازگو میکنند. سرای مشیر یا سرای گلشن یکی از این مجموعههای تاریخی است که در دوره قاجار و به دستور ابوالحسن خان مشیرالملک، وزیر وقت فارس، بنا شده است.
این سرا که در جنوب شرقی بازار وکیل قرار دارد، در ابتدا با نام «سرای نو مشیر» شناخته میشد. با گذشت زمان و به دلیل فرسودگی، در دوران پهلوی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. در جریان این بازسازی، تغییراتی نیز در کاربری آن ایجاد شد. امروزه سرای مشیر به عنوان یکی از مراکز مهم صنایع دستی و هنرهای محلی استان فارس شناخته میشود. دکانهای این سرا محل عرضه و فروش انواع فرش، خاتم، قلمدان، نقاشی، گلیم و دیگر آثار نفیس هنرمندان شیرازی است.
ساعت کاری سرای مشیر: از ۹ صبح تا ۹ شب
سرای مشیر روی نقشه
رستورانهای بازار وکیل | طعمی از اصالت در شیراز
بعد از گشتی در بازار وکیل و لمس تاریخ و فرهنگ شیراز، نوبت چشیدن طعمهای اصیل ایرانی در رستورانهای این بازار و اطراف آن میرسد. در اینجا، تعدادی از بهترین رستورانهای بازار وکیل را به شما معرفی میکنیم تا در فضایی دلنشین، از یک وعده غذایی لذیذ لذت ببرید.
عمارت گلبهاری | تلفیقی از طعم های ایرانی و فرنگی
عمارت گلبهاری(خانه پدری)، که در یک خانه سنتی زیبا واقع شده، فضایی دلنشین و نوستالژیک برای صرف غذا فراهم میکند. در این رستوران میتوانید از غذاهای سنتی ایرانی با ظاهری زیبا و همچنین غذاهای غربی مانند سالاد سزار و رول هات داگ لذت ببرید.
ساعات کاری: هر روز از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب
عمارت گلبهاری روی نقشه
رستوران دوسی | مزه غذاهای مادربزرگ های شیرازی را امتحان کنید
رستوران دوسی با فضایی آرام و زیبا، مکانی مناسب برای صرف غذا با دوستان و خانواده است. منوی متنوع این رستوران برای هر سلیقهای گزینهای را ارائه میدهد. جالب است بدانید که دوسی، در لهجه شیرازی به معنای مادربزرگ است.
ساعات کاری: هر روز از ساعت ۱۱ و نیم صبح تا ۱۱ و نیم شب
رستوران دوسی روی نقشه
اقامت در شیراز | هتلهای منتخب نزدیک بازار وکیل
در نزدیکی بازار وکیل، هتلهای مختلفی با سطوح مختلف خدمات و امکانات وجود دارد. در ادامه، چند مورد از این هتلها را معرفی میکنیم.
هتل ایران مهر شیراز
هتل ایران مهر در ۳ طبقه و با ۱۳ اتاق راهاندازی شد. این هتل دسترسی آسانی به مراکز گردشگری و مهم شیراز مانند بازار و حمام وکیل و همچنین مسجد نصیرالملک دارد. قدمت این عمارت تاریخی به اواسط دوره قاجار (حدود ۲۲۵ سال پیش) میرسد و متعلق به نوادگان خاندان فرصتالدوله شیرازی بوده، که یکی از مشاهیر بزرگ ایران است.
هتل بوتیک قیصریه شیراز
هتل بوتیک قیصریه شیراز، یک اقامتگاه سنتی نوساز است که در سال ۱۴۰۰ افتتاح شده است. این هتل، در خیابان تیموری محله دروازه اصفهان در شیراز قرار دارد؛ این موقعیت منحصر به فرد، دسترسی آسان به مرکز شهر و جاذبههای تاریخی شیراز مانند ارگ کریم خان، مسجد وکیل و بازار وکیل را فراهم میکند.
بازار وکیل؛ یادگاری از دوره زندیه
بازار وکیل شیراز، یادگاری از دوران باشکوه زندیه، در قلب این شهر تاریخی واقع شده و با معماری ایرانی اصیل، حجرههای تو در تو، راستههای طویل، گنبدهای زیبا و تزئینات چشمنواز، هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
این بازار شامل بخشهای مختلفی از جمله راستهها، سراها، کاروانسراها و حمام است. راستههای بازار با توجه به نوع کالای عرضه شده در آنها نامگذاری شدهاند و هر راسته حال و هوای خاص خود را دارد. علاوه بر جاذبههای تاریخی، بازار وکیل مکانی مناسب برای خرید فرش، خاتم، چرم، پارچه، گلیم و دیگر آثار نفیس هنرمندان شیرازی و همچنین چشیدن طعمهای اصیل ایرانی در رستورانهای این بازار و اطراف آن است.
برای بازدید از این جاذبه، بلیط هواپیما یا بلیط قطار شیراز رزرو کنید و راهی این شهر زیبا شوید. همچنین در اطراف بازار وکیل، هتلهای متعددی وجود دارند که میتوانید با توجه به سلیقه و بودجه خود، یکی از آنها را انتخاب کنید. آیا تا به حال از بازار وکیل دیدن کردهاید؟ تجربه خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول درباره بازار وکیل شیراز
چه ساعاتی میتوان از بازار وکیل شیراز بازدید کرد؟
بازار وکیل شیراز در تمام طول سال به جز روزهای جمعه که تعطیل رسمی است، باز است. حجرههای این بازار معمولا از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۲۰:۳۰ شب باز هستند.
آیا بازار وکیل شیراز جمعه ها باز است؟
خیر، بازار وکیل شیراز جمعه ها تعطیل است.
قدمت بازار وکیل شیراز به چه زمانی بازمیگردد؟
قدمت بازار وکیل شیراز به حدود ۲۳۰ سال پیش و به دوران زندیه باز میگردد.
چه جاذبههایی اطراف بازار وکیل وجود دارد؟
سرای مشیر، حمام وکیل و مسجد وکیل از جاهای دیدنی اطراف بازار وکیل هستند.