سفر به شوشتر، یکی از هیجانانگیزترین تجربههایی است که در میان گزینههای مختلف ایرانگردی میتوانید برای خود رقم بزنید. با قدم گذاشتن در این شهر دیدنی در زمان سفر میکنید و تاریخ ایران را در تمامی دورهها مشاهده خواهید کرد. در این مطلب از مجله گردشگری فلای تودی تصمیم داریم درباره سفر به شوشتر و اطلاعاتی که پیش از این سفر باید داشته باشید به شما بگوییم. اگر قصد سفر به این شهر را دارید و به دنبال کاملترین راهنمای سفر به شوشتر هستید، تا انتها همراه ما بمانید.
شوشتر کجاست؟
برای سفر به شوشتر، باید همه چیز را درباره آن شهر بدانید. شوشتر، یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است که قدمتی به درازای تمدن عیلام دارد. این شهر تاریخی با جاذبههای گردشگری فراوان، به ویژه سازههای آبی بینظیرش، در فاصله ۹۰ کیلومتری از شهر اهواز قرار گرفته است. وجود این آثار ارزشمند، دلیلی اصلی بسیاری از افراد برای سفر به شوشتر است.
طبق نظر والتر هینس، پژوهشگر برجسته تمدن عیلام، شهر شوشتر با شهر باستانی آدامدن در تمدن عیلام، یکی است. یافتههای باستانشناسی در شوشتر نیز تاییدی بر این مدعاست که قدمت سکونت انسان در این منطقه به بیش از ۱۰ هزار سال پیش میرسد.
شهر شوشتر با وسعتی بالغ بر ۲۴۳۶ کیلومتر مربع، پس از شهرهای اهواز، دزفول و آبادان، چهارمین شهر پرجمعیت استان خوزستان محسوب میشود. این شهر تاریخی و کهن که از دوران ساسانیان تا اوایل دوره پهلوی مرکزیت استان خوزستان را بر عهده داشته است. شهر شوشتر در فاصله ۸۵ کیلومتری اهواز، ۸۳۱ کیلومتری تهران و ۲۲۲ کیلومتری خلیج فارس قرار گرفته است.
اطلاعات ضروری که باید پیش از سفر به شوشتر بدانید
پیش از سفر به شوشتر باید اطلاعات ضروری درباره این مقصد را بدانید تا بتوانید سفری سراسر لذت و خوشی را تجربه کنید. در ادامه این اطلاعات ضروری را در اختیارتان قرار میدهیم.
کد تلفن شهر شوشتر | ۰۶۱ |
فاصله شوشتر از تهران | حدود ۸۰۰ کیلومتر |
مدت زمان سفر زمینی از تهران به شوشتر | ۸:۳۰ ساعت |
مدت زمان سفر هوایی تهران تا اهواز | یک ساعت و ۱۱ دقیقه |
فاصله فرودگاه اهواز تا شهر شوشتر | ۹۰ کیلومتر |
مدت زمان سفر هوایی از تهران به شهر دزفول | یک ساعت و ۴ دقیقه |
فاصله فرودگاه دزفول تا شهر شوشتر | ۶۰ کیلومتر |
مدت زمان سفر با قطار به شوشتر | ۱۶ ساعت |
با مذهب و گویش مردم شوشتر آشنا شوید
مردم خونگرم و مهربان شهر شوشتر به زبان شیرین فارسی و با گویشی مخصوص به خود به نام شوشتری سخن میگویند. این گویش که ریشه در تاریخ کهن منطقه دارد، با گذر زمان و تاثیرپذیری از گویشهای همسایه مانند عربی و بختیاری، دستخوش تغییر شده است.
شوشتریها مردمی با ایمان و پایبند به دین مبین اسلام و مذهب شیعه اثنیعشری هستند. این باور مذهبی در کنار فرهنگ غنی، هویت منحصربهفردی به مردم این دیار بخشیده است.
اندیشه و فرهنگ مردمان شوشتر | متمدنهایی صلحطلب
شوشتریها، مردمانی صلحطلب و متمدن هستند و همواره پذیرای فرهنگهای گوناگون بودهاند. برای سالیان متمادی، اقوام عرب و بختیاری در کنار شوشتریها، این شهر تاریخی را به خانه خود تبدیل کردهاند و در کنار هم به زندگی مسالمتآمیز پرداختهاند.
یکی از ویژگیهای بارز ساکنان عرب شوشتر، حفظ پوشش سنتی و اصیل خود است. مردان عرب معمولا دشداشه سفید بلندی میپوشند که تا مچ پا میرسد. زنان نیز با پوشیدن عبایه یا عبا که نوعی چادر مشکی است، به این فرهنگ اصیل پایبند ماندهاند.
شهر شوشتر، علاوه بر دارا بودن آثار باستانی و مهندسی بینظیر، مهد پرورش اندیشه و هنر نیز بوده است. این شهر کهن، چهرههای درخشانی را به جامعه علمی، ادبی و هنری ایران معرفی کرده است. از جمله این مشاهیر میتوان به شباب شوشتری، ابوالعلاء شوشتری، تقیالدین محمد شوشتری و سیدمحمدتقی آل سیدغفور اشاره کرد. همچنین، مرتضی محیط، نویسنده و پژوهشگر، و عبدالکریم بهنیا، نویسنده و پدر علم قنات ایران، از دیگر مفاخر این شهر هستند.
با راهها و روشهای سفر به شوشتر آشنا شوید
راهها و روشهای متعددی برای سفر به شوشتر وجود دارد. در این بخش، قصد داریم با بررسی دقیق هر یک از این روشها، شما را در انتخاب بهترین گزینه برای سفرتان یاری کنیم.
سفر به شوشتر با هواپیما
با این وجود که این شهر فرودگاهی اختصاصی ندارد، اما امکان سفر به شوشتر از طریق هوایی میسر است. مسافران گرامی میتوانند با پرواز به فرودگاههای اهواز یا دزفول، سفر خود را به این مقصد تاریخی آغاز کنند. فاصله شوشتر تا فرودگاه اهواز حدود ۹۰ کیلومتر و تا فرودگاه دزفول حدود ۶۰ کیلومتر است. پس از فرود در یکی از این دو فرودگاه، میتوانید با استفاده از تاکسی یا اتوبوسهای بین شهری، مسیر خود را به سمت شوشتر از سر بگیرید.
سفر به شوشتر با قطار
خبر خوب برای علاقهمندان سفر به شوشتر این است که می توانید با قطار نیز به این مقصد سفر کنید. شوشتر با استفاده از قطار تهران و شهر مقدس مشهد متصل شده است. پس اگر قصد سفر به شوشتر را دارید، دیگر نگران رفت و آمد نباشید. کافی است بلیط قطار مشهد یا تهران را به مقصد شوشتر تهیه و سفر خاطرهانگیز خود را آغاز کنید.
سفر به شوشتر با اتوبوس
سفر به شوشتر علاوهبر وسایل نقلیهای همچون هواپیما و قطار، از طریق اتوبوسهای بین شهری نیز امکانپذیر است. این گزینه برای مسافرانی که قصد سفر به فاصلههای کوتاهتر را دارند، گزینهای مناسب و اقتصادی محسوب میشود.
سفر به شوشتر با خودرو شخصی
برای سفر به شوشتر با خودرو شخصی، چندین مسیر متنوع پیش رو دارید. یکی از این مسیرها از طریق شهرهای اهواز، دزفول، شوش، هفتتپه، چغازنبیل و مسجد سلیمان است. این مسیر شما را از مرکز تاریخ و تمدن ایران عبور میدهد و فرصت بازدید از آثار باستانی ارزشمندی چون چغازنبیل و شوش را فراهم میکند.
آب و هوای شوشتر چگونه است؟
شوشتر، به واسطه موقعیت جغرافیایی خاص خود، از آب و هوایی مدیترانهای برخوردار است که زمستانهای معتدل و پاییزهای دلپذیر را به ارمغان میآورد. پوشش گیاهی غنی و متنوع این منطقه، به ویژه در فصل بهار، مناظر چشمنوازی را به وجود میآورد و هر بینندهای را مجذوب خودش میکند.
وجود آثار تاریخی ارزشمندی همچون سازههای آبی بینظیر در کنار طبیعت بکر و آب و هوای مطبوع، شوشتر را به مقصدی ایدهآل برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است. بهویژه در ایام نوروز، این شهر میزبان گردشگران بسیاری است که برای بازدید از جاهای دیدنی شوشتر به این منطقه سفر میکنند.
گرمترین ماه سال در شوشتر، تیرماه است که دمای هوا به طور قابل توجهی بالا میرود. در مقابل، سردترین ماه سال دیماه است. با این حال، به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص شوشتر، حتی در سردترین ماه سال نیز دمای هوا به ندرت به زیر صفر درجه سانتیگراد میرسد. به طور متوسط، دمای سالانه در شوشتر ۲۷.۲ درجه سانتیگراد است که نشاندهنده آب و هوای گرم و معتدل این شهر است. همچنین، متوسط بارندگی سالانه در شوشتر ۳۲۲ میلیمتر است که بارش نسبتا کم در این منطقه را نشان میدهد.
بهترین زمان برای سفر به شوشتر چه زمانی است؟
شوشتر، در فصول بهار و پاییز از لحاظ آب و هوایی بسیار مطبوع است. خنکی هوا در این ۲ فصل، فرصت مناسبی را برای گردشگران فراهم میکند تا از زیباییهای طبیعی و آثار تاریخی این شهر نهایت لذت را ببرند. بدون شک بازدید از آسیابهای آبی، پلهای تاریخی و باغهای سرسبز شوشتر در این فصول، تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود.
انتخاب و رزرو هتل و اقامتگاه در سفر به شوشتر
یکی از مهمترین اقدامات پیش از سفر به شوشتر، رزرو هتل و اقامتگاه است. این شهر با وجود جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوان، هنوز تا رسیدن به ظرفیت کامل گردشگری فاصله دارد. تعداد محدود هتلها و مراکز اقامتی در این شهر، در حال حاضر پاسخگوی نیاز مسافران است. در ادامه به معرفی محبوبترین هتلها و اقامتگاههای این شهر توریستی میپردازیم.
خانه سرابی یا هتل سنتی شوشتر
هتل شوشتر، با قدمتی نزدیک به ۲۰۰ سال، یکی از زیباترین نمونههای معماری سنتی ایران است. این خانه تاریخی که در دوران قاجار ساخته شده است، سالهاست برای پذیرای از گردشگران استفاده میشود. این بنای ارزشمند پس از مرمتهای گسترده و تجهیز به امکانات رفاهی مدرن، در اوایل سال ۱۳۹۲ به عنوان اولین هتل سنتی استان خوزستان افتتاح شد. اقامت در این هتل، فرصتی استثنایی برای تجربه زندگی در یک خانه تاریخی و آشنایی با معماری اصیل ایرانی است.
هتل سنتی سرابی شوشتر یا خانه سرابی با ۱۱ اتاق دنج و ظرفیت پذیرایی از ۳۰ مهمان، اقامتی دلنشین را به شما هدیه میدهد. موقعیت مکانی ممتاز هتل نیز به شما این امکان را میدهد تا به راحتی به جاذبههای گردشگری از جمله سازههای آبی شوشتر، کاروانسرای افضل و مسجد جامع دسترسی پیدا کنید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان عبدالله بانو
هتل عمارت افضل
هتل عمارت افضل، شاهکاری از معماری دوره قاجار است که در شهر تاریخی شوشتر قرار دارد. این بنای ارزشمند متعلق به خاندان بازرگان افضل بوده است. خاندان افضل، از تجار سرشناس آن دوران، در شهرهای مختلف خوزستان از جمله شوشتر و بوشهر دارای املاک و اقامتگاههای تجاری بودند. عمارت افضل شوشتر که به مرحوم رجبعلی افضل تعلق دارد، توسط معماران ماهری همچون حاج حسین فردی نژاد و حاج حسین معماریان ساخته شده است.
این اثر تاریخی در سالهای اخیر مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و اکنون به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری شهر شوشتر پذیرای مسافران این دیار است. اقامتگاه سنتی افضل دارای ۸ اتاق مجهز و راحت است. طبقه همکف این بنا شامل ۳ اتاق است که دسترسی آسان به تراس دلنشین عمارت از طریق چند پله کوتاه را فراهم کردهاند.
هتل عمارت افضل شوشتر قدمتی ۲۰۰ ساله دارد، به ۲ بخش اصلی تقسیم شبستان و شوادان میشود. شبستان شامل ۴ اتاق و شوادان از یک اتاق و فضایی شبیه حجره تشکیل شده است. موقعیت مکانی مناسب این عمارت نیز یکی دیگر از مزایای آن است. عمارت افضل در نزدیکی جاهای دیدنی و مهمی همچون موزه رستوران مستوفی، مسجد جامع، مجموعه آبشارها و آسیابها و ایستگاه راهآهن واقع شده است. اگر قصد سفر به شوشتر را دارید، اقامت در این هتل را از دست ندهید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، چهارراه امام خمینی (ره)، خیابان سنگ فرش
هتل خانه طبیب شوشتری
طبیب خانه شوشتری، یادگار دوران قاجار است که مانند جواهری ارزشمند در بافت تاریخی شوشتر میدرخشد. این خانه تاریخی که در محله دلدل و در نزدیکی خیابان سپه قرار دارد و پس از مرمت در سال ۱۳۹۵، به هتلی ۳ ستاره تبدیل شده است. خانه سنتی طبیب شوشتری با ۹ اتاق دنج و زیبا، فضایی آرام و دلنشین را برای گردشگران به وجود آورده است. طبیب خانه با امکانات رفاهی مناسب، اقامتی به یاد ماندنی و دلچسب را برای شما رقم خواهد زد.
این بنا نمونهای کمنظیر از معماری اصیل ایرانی، به ویژه سبک شوشتر است. ویژگی منحصربهفرد این خانه، قرارگیری ایوان در ضلع جنوبی بنا است که در دیگر بناهای سنتی کمتر دیده میشود. تزیینات داخلی و خارجی ساختمان نیز با بهرهگیری از هنرهای سنتی همچون خوونچینی، گچبری، حجاری، آجرکاری و نقشهای چوبی روی درها و پنجرههای رنگی، جلوهای خاصی به آن بخشیده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان سنگ فرش
هتل گرگر
هتل گرگر شوشتر، با مساحتی بالغ بر ۴۵۰۰ مترمربع، در سال ۱۳۹۰ به جمع هتلهای شهر پیوست. این هتل در نزدیکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر قرار گرفته است. این مجموعه اقامتی، با ۷۰ اتاق مجهز در ۲ طبقه، آماده پذیرایی از مسافران و گردشگران عزیز است. هتل ۳ ستاره گرگر، با موقعیت مکانی استثنایی خود میان شهرهای اهواز و دزفول، دسترسی آسان به جاذبههای گردشگری متنوع این ۲ شهر را فراهم کرده است. اگر عازم سفر به شوشتر هستید، باید بدانید که این هتل میزان بالایی از رضایتمندی را به خود اختصاص داده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، بلوار دانشگاه آزاد اسلامی، قسمت داخلی محوطه دانشگاه
اقامتگاه عمارت پدری جامعی
عمارت پدری جامعی شهر شوشتر، از سال ۱۳۸۷، تجربهای منحصربهفرد از اقامت را برای مهمانان خود به وجود آورده است. با رزرو اقامت در عمارت پدری جامعی، سفر به گذشته را تجربه میکنید و خاطراتی ماندگار را برای خود رقم میزنید. این عمارت با معماری اصیل ایرانی خود، فضایی آرام و امن را برای مسافران فراهم کرده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان عبدالله بانو، کوی شهید جامعی
رستورانگردی در سفر به شوشتر
شهر شوشتر، علاوه بر جاذبههای تاریخی بینظیر، گنجینهای از طعمهای اصیل و غذاهای سنتی را نیز در خود جای داده است. سفر به شوشتر فرصتی است تا ضمن بازدید از آثار تاریخی باشکوه، از طعم لذیذ غذاهای محلی و سنتی این منطقه نیز لذت ببرید. رستورانهای سنتی و مدرن شوشتر با ارائه منوهای متنوعی از غذاهای ایرانی و محلی، پذیرای گردشگران و اهالی این شهر هستند. در ادامه به معرفی رستورانهایی میپردازیم که غذاهایشان زبانزد خاص و عام است.
نام رستوران | آدرس | شماره تماس |
رستوران پردیس سلمان | استان خوزستان، شهر شوشتر، خیابان علامه شیخ | ۰۶۱۳۶۲۲۰۸۰۷ |
سفره خانه لشکر | استان خوزستان، شهر شوشتر، قسمت پشتی امامزاده عبدالله، کنار پل بند لشکر | ۰۶۱۳۶۲۲۵۲۶۴ |
خانه مستوفی | استان خوزستان، شهر شوشتر، بشرویه، خیابان شریعتی، کوی مستوفی | |
آش فروشی خراسانی | استان خوزستان، شهر شوشتر، خیابان طالقانی، خیابان سنگ فرش، مقابل کاروانسرای افضل | |
رستوران شبستان | استان خوزستان، شهر شوشتر، خیابان عمار، حدفاصل ۱۷ و ۱۸ غربی | ۰۶۱۳۶۲۷۸۳۵۰ |
فست فود ترنج | استان خوزستان، شهر شوشتر، محدوده ضلع غربی چهارراه امام، پیش از مقام عباس | ۰۶۱۳۶۲۲۹۳۹۳ |
فست فود زنجیره ای ایرانویچ | استان خوزستان، شهر شوشتر، میدان هفده شهریور | ۰۶۱۳۶۲۵۰۳۰۶ |
کافی شاپ خوش و بش | استان خوزستان، شهر شوشتر، خیابان عبدالله بانو | ۰۶۱۳۶۲۱۵۶۸۸ |
کافه تارمه | استان خوزستان، شهر شوشتر، خیابان امام خمینی، کنار تعاونی فرهنگیان | ۰۶۱۳۶۲۱۵۵۰۳ |
رستوران باغشا | استان خوزستان، شهر شوشتر، قسمت پشتی امامزاده عبدالله | ۰۶۱۳۶۲۱۸۵۸۵ |
فست فود سی تو | استان خوزستان، شهر شوشتر، خیابان عبدالله بانو | ۰۶۱۲۳۶۲۱۸۵۸۵ |
کدام غذاهای محلی را در سفر به شوشتر باید امتحان کنیم؟
تنوع غذایی در این شهر به قدری زیاد است که هر ذائقهای را راضی میکند. طعم بینظیر غذاهای شوشتری، حاصل ترکیب ادویههای خاص و روشهای پخت سنتی است که نسل به نسل منتقل شده است. اگر به دنبال تجربه طعمهای جدید و لذیذ هستید، سفر به شوشتر و چشیدن غذاهای محلی آن را از دست ندهید. طعم بینظیر و عطر دلنشین این غذاها شما را شگفتزده خواهد کرد. در ادامه، به معرفی برخی از معروفترین غذاهای این شهر تاریخی خواهیم پرداخت.
پلو شوشتری
پلو شوشتری یکی از محبوبترین و پرطرفدارترین غذاهای محلی این شهر است. این غذای خوش طعم، از برنج آبکش، پیاز طلایی، فیله مرغ، لوبیا چشم بلبلی و ادویههای خوشمزه پخته میشود.
خوراک نان چرب
این غذا که به اشتباه به عنوان یک غذای چرب شناخته میشود، در واقع بسیار سبک و سالم است. این خوراک بیشتر در مراسم جشن و عروسی پخته میشود و از گذشته در بین مردم این منطقه از محبوبیت ویژهای برخوردار بوده است.
توله یا پنیرک شوشتری
گیاه توله که بومی منطقه شوشتر است، در زمینهای بایر اطراف این شهر به صورت خودرو رشد میکند. روش سنتی پخت توله شامل تفت دادن آن با پیاز و سیر داغ و افزودن ترشی انار است که طعم بینظیری به این غذا میبخشد.
قورمه سبزی شوشتری
قورمه سبزی شوشتری، تجربهای تازه و ناب از طعم و مزه قورمه سبزی است. استفاده از سبزیهای کوهی این منطقه، طعمی متفاوت و دلپذیری به این غذای سنتی بخشیده است. قرمه سبزی شوشتری، یکی از گنجینههای آشپزی محلی این شهر است که به شما پیشنهاد میکنیم هنگام سفر به شوشتر، حتما آن را امتحان کنید.
سیر باقالا شوشتری
یکیدیگر از غذاهای اصیل و محبوبی که در سفر به شوشتر باید نوشجان کنید، سیر باقالا شوشتری است. این خوراک خوشمزه و مقوی، از مواد گیاهی تهیه میشود و برای افرادی که به دنبال یک وعده غذایی سالم و لذیذ هستند، گزینهای بینظیر است. سیر باقالا شوشتری به دلیل طعم و عطر دلنشینش، در میان اهالی شوشتر و همچنین مسافران این مقصد، از محبوبیت خاصی برخوردار است.
قلیه ماهی شوشتری
قلیه ماهی، یکی از اشتها آورترین غذاهای شهر شوشتر است که با ترکیب تمرهندی و رب انار، طعمی فوقالعاده میگیرد. این غذا که ریشه در سنتهای آشپزی جنوبی دارد، در حال حاضر به عنوان یکی از محبوبترین غذاهای این منطقه نیز شناخته میشود و طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده است.
هنگام سفر به شوشتر از کجا خرید کنیم؟
یکی از لذتهایی که هنگام سفر به شوشتر میتوانید تجربه کنید، کشف مراکز خرید محلی و تهیه سوغاتیهای خاص است. شوشتر نیز مقصدی جذاب برای علاقهمندان به خرید است. مراکز خرید سنتی شوشتر، علاوه بر کالاهای محلی و صنایع دستی، فضایی خاص و خاطرهانگیز را برای گردشگران فراهم میکنند. در ادامه به معرفی مراکز خرید معروف در این شهر میپردازیم.
پاساژ مهستان
پاساژ مهستان، یکی از مراکز خرید لوکس شهر شوشتر محسوب میشود. این مرکز تجاری، علاوه بر ارائه طیف گستردهای از کالاها و محصولات، مکانی مناسب برای خرید لباسهای محلی استان خوزستان است. با مراجعه به پاساژ مهستان، علاوه بر خریدی دلپذیر، میتوانید با فرهنگ غنی و اصیل منطقه نیز بیشتر آشنا شوید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان امام خمینی (ره)، مقابل مسجد ابریشم کاران
سرای افضل
کاروانسرای افضل، یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی شهر شوشتر محسوب میشود که به دوره قاجار تعلق دارد. این بنا با مساحت ۱۰۰۰ متر مربع، نمونهای کامل از معماری سنتی ایرانی در این منطقه است و به دلیل حفظ ساختار اولیه خود، از سالمترین کاروانسراهای شهر شوشتر نیز به شمار میآید. تزیینات آجری و قابهای کف حیاط، جلوهای خاص به این اثر تاریخی بخشیدهاند و موجب شده به یکی از جاذبههای گردشگری شوشتر تبدیل شود.
امروزه سرای افضل به عنوان قطب صنایع دستی استان خوزستان نیز شناخته میشود. این مکان قدیمی، به نمایشگاهی بینظیر از هنر و خلاقیت ایرانی تبدیل شده است. بازدیدکنندگان میتوانند در این مکان طیف گستردهای از صنایع دستی اصیل خوزستان، از جمله معرقکاریهای نفیس، محصولات حصیری بافته شده ظریف و انواع گیوههای دستدوز را در این مکان تهیه کنید. سفر به شوشتر بدون بازدید از سرای افضل، لطفی ندارد.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان سنگ فرش
بازار سنتی شهر شوشتر
بازار سنتی شوشتر، مکانی است که طعمهای اصیل و صنایع دستی نفیس استان خوزستان را در خود جای داده است. قدمت این بازار به دوران قاجار میرسد. سقفهای بلند و آجری این بازار، فضایی دلنشین و سنتی را به وجود آورده است. هنگام سفر به شوشتر، بخصوص در فصل بهار، به این بازار حتما سر بزنید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، چهارراه امام خمینی (ره)، میدان طالقانی
آشنایی با رسومات و آیین های سنتی شهر شوشتر
رسوم و آیینهای سنتی شهر شوشتر، گنجینهای ارزشمند از تاریخ و فرهنگ حاکم در این دیار است. این آئینها که ریشه در اعماق تاریخ دارند، نمایانگر هویت و اصالت مردمان این شهر هستند. در ادامه به معرفی رسم و رسوماتی میپردازیم که در این شهر و به شیوه مردمان آنجا برگزار میشود.
خواستگاری و مراسم عقد
در مراسم خواستگاری، بعد از توافق بر سر مهریه و شیربها، حلقهای به نام بِلکِه به عنوان نشانه رسمی نامزدی در انگشت دختر قرار میگیرد. علاوهبر این، هدایایی مانند لباس و عطر نیز به عروس آینده تقدیم میشود که به این رسم، نشانه و نون گفته میشود. با تکمیل این مراحل، مقدمات برگزاری مراسم عقد فراهم میشود.
مراسم حنابندان
در فرهنگ غنی شوشتری، شب قبل از عروسی، مراسمی با نام “دس رزون” برگزار میشود که در واقع همان جشن حنابندان است. در این مراسم، عروس و داماد به طور جداگانه در خانههایشان حنا میبندند. بر اساس رسمی دیرینه، عروس تا زمانی که مبلغی به عنوان “مندسی” دریافت نکند، اجازه نمیدهد دستش را حنا بگذارند. پس از دریافت این مبلغ، کف دست او را حنا میزنند و تکهای نبات در دست و ورقهای طلا زیر زبانش قرار میدهند که به آن “زیرزبونی” میگویند. همچنین، برای عروس کرسی میگذارند و پای او را نیز حنا میبندند.
مراسم عروسی
یکی از رسوم جالب در مراسم ازدواج، آیین آب بخت بود. در این رسم، ۴ تخم مرغ پخته را در کاسهای پر از آب قرار داده میشد و آن را زیر پای عروس میگذاشتند. فردای روز عروسی، عروس این تخم مرغها را میخورد و آب آن را بر سر میریخت. این رسم نمادی از آغاز زندگی جدید و باروری بود. همچنین، در شوشتر رسم بود که تا ۳ وعده غذایی، غذا برای عروس و داماد تدارک دیده شود.
آیین ۳ روزه
مراسم نمادین دفن شهدای کربلا، ۲ روز بعد از عاشورا در شهر شوشتر برگزار میشود. در این آیین بخصوص، اجساد مطهر شهدا که به مدت ۲ روز بر خاک افتادهاند، به صورت نمادین به خاک سپرده میشوند. گروهی از هنرمندان و مداحان با پوشیدن لباسهای خاص و معرفی تکتک شهدا، با نوحهخوانی و مرثیهسرایی، اجساد را از زمین برداشته و به صورت نمادین دفن میکنند. این مراسم که در سالهای اخیر با استقبال گسترده مردم مواجه شده است.
نخل مُقوم حسین
مراسم عزاداری ماه محرم در ایران، با تنوعی از آداب و رسوم غنی در هر شهر و روستا برگزار میشود. یکی از این آیینهای کهن و پرشکوه، نخلگردانی است. نخلها که نمادی از تابوت شهدای کربلا هستند، در طول تاریخ به عنوان وسیلهای برای تجدید میثاق با امام حسین (ع) مورد استفاده قرار میگرفتهاند.
در شهرستان تاریخی شوشتر، نخلی کهن با نام “مقوم حسین” وجود دارد که قدمتی چند صد ساله دارد. این نخل ارزشمند، هر ساله در روزهای تاسوعا و عاشورا توسط عزاداران حسینی از محل نگهداری خود در منطقه موگهی شوشتر به محل برگزاری مراسم عزاداری منتقل میشود. نخل مقوم حسین که از چوب درخت سدر ساخته شده، به دلیل قدمت و ابعاد بزرگ، وزنی بسیار زیاد دارد و حمل آن توسط جمع کثیری از عزاداران انجام میشود. این سنت دیرینه، نمادی از عشق و ارادت مردم شوشتر به امام حسین (ع) است.
در مراسم سنتی انتقال نخل، گروهی از افراد با تجهیزات چوبی مخصوص، همراه با نخلبران حرکت میکنند. در روزهای آغازین ماه محرم، اهالی با همدلی و همکاری یکدیگر به تزیین نخل میپردازند و برای برگزاری باشکوه مراسم، آمادگی لازم را فراهم میکنند. در گذشته، تزیین نخل به پارچههای سیاه و نقاشی وقایع عاشورا محدود میشد، اما امروزه از نقاشیهای روی شیشه با موضوعات مذهبی نیز استفاده میشود.
آیین نخلگردانی در این روستا با چرخاندن نخل به دور مزار براء بن مالک آغاز میشود. پس از آن، جمعیت به منظور آمادهسازی محل برای استقرار نخل، فاصله میگیرند و با سینهزنی و نوحهخوانی به عزاداری میپردازند. در پایان این مرحله، نخل به محل اولیه خود بازگردانده میشود.
شِیـدونـِه
در شهرهای تاریخی دزفول و شوشتر، ساخت حجلههای آیینی از گذشتههای دور مرسوم بوده است. این حجلهها که به «شیدونه» معروفند، در ماه محرم و ایام سوگواری حضرت امام حسین(ع) در برخی از کوچهها و حسینیهها نصب میشوند. شیدونهها سازههای چوبی منبتکاری شده و تزیین شدهای هستند که به شکل اتاقکهای کوچک ساخته میشوند و یادآور خیمه حضرت قاسم(ع) در واقعه کربلا هستند. این سازههای چوبی با دیوارههای مشبک و نقاشیهای مذهبی، نمادی از عزاداری و سوگواری مردم این مناطق محسوب میشوند.
سوغات و صنایعدستی شوشتر چه مواردی هستند؟
اگر قصد سفر به شوشتر را دارید، فراموش نکنید که علاوه بر بازدید از جاذبههای تاریخی و طبیعی این شهر، سری هم به بازارچههای سنتی آنجا بزنید. در این بازارچهها، انواع صنایع دستی و سوغات محلی، از جمله احرامبافی، کپوبافی، معرق ساقه گندم و انواع ترشیجات محلی به چشم میخورد. این محصولات، علاوه بر اینکه یادگاری زیبایی از سفر به شوشتر خواهند بود، میتوانند هدیهای ارزشمند برای عزیزانتان نیز باشند.
لبنیات و ترشیجات
یکی از سوغاتیهای شاخص این شهر، انواع ترشیجات و لبنیات محلی است. حدود ۱۰ نوع ترشی محلی نظیر سیر، لگجی، بندری، موسیر و مخلوط و ۸ نوع لبنیات بومی، طیف گستردهای از ذائقهها را به خود جذب میکنند. این تنوع غذایی بینظیر، از عوامل مهم سفر به شوشتر محسوب میشود.
ماست محلی، دوغ سنتی، ماست موسیر، شیر تازه، شیر برنج، کره محلی خالص، روغن محلی باکیفیت و سرشیر طبیعی از جمله فرآوردههای لبنی هستند که در این منطقه تولید میشوند. در میان انواع ترشیجات، ترشی سیر، لگجی، بندری، موسیر و مخلوط از جایگاه ویژهای برخوردارند. عطر و طعم بینظیر این ترشیجات، نه تنها ذائقه ایرانیان را فتح کرده، بلکه نظر گردشگران و مهمانان خارجی را نیز به خود جلب کرده است.
زردک
زردک، گیاهی با ارزش غذایی بالا است که به نامهای جزر یا هویج ایرانی نیز شناخته میشود. این ریشه مغذی سرشار از کلسیم و فسفر است و نقش بسزایی در تقویت استخوانها ایفا میکند. با توجه به فصل برداشت آن در زمستان، زردک میتواند به عنوان یک مکمل غذایی ارزشمند در سبد غذایی خانوادهها جای گیرد. علاوهبر خواص تقویتکنندگی استخوانها، زردک در درمان کمخونی نیز موثر است.
انواع شیرینیجات
شوشتر، علاوه بر آثار تاریخی و جاذبههای طبیعی، به واسطه شیرینیهای سنتی خود نیز شهرتی جهانی دارد. ارده، حلوا شکری، حلوا کنجدی، کلوچه و حلوا قُبیت، حلیمو و بستنی سنتی تنها گوشهای از این گنجینه شیرین و خوشمزه هستند که با هر لقمه، شما را به سفری مملو از طعمهای اصیل ایرانی میبرند. پیشنهاد میکنیم در سفر به شوشتر، حتما از شیرینیهای این شهر نوش جان کنید.
محصولات کپوبافی
صنایع دستی کپوبافی یکی از افتخارات استان شوشتر و نمادی از هنر و خلاقیت مردم این منطقه است. این محصولات خارقالعاده با استفاده از ساقههای مرکزی و جوان نخل و پیچیدن آنها به دور ساقههای کرتک به وجود میآیند. طرحها و رنگهای متنوع و چشمنواز کاموا بر روی این ظروف دستبافت، زیبایی آنها را دوچندان کرده است. کپوها در انواع مختلف و کاربردهای گوناگون تولید میشوند و به عنوان سوغاتیهای ارزشمند ایرانی، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارند.
محصولات پارچهبافی
طبق گزارش مسعودی، شاپور اول ساسانی جمع کثیری از مردم شام را به مناطق جنوبی ایران، از جمله شوش، شوشتر و سایر شهرهای خوزستان کوچ داد. این مهاجرین در آن دوران به تولید انواع پارچههای باکیفیت، به ویژه دیبای شوشتری و سایر منسوجات ابریشمی در شهرهای شوشتر، اهواز و شوش روی آوردند. جالب است بدانید که در دوره اسلامی نیز شهرهای شام به عنوان مراکز مهم تولید انواع پارچههای لوکس همچون جبه، منسوجات حلب، بساط، حریر، عبای شامی، جامههای مویینه دمشق و پارچههای مخصوص بعلبک شناخته میشدند.
پارچههای طراز، گنجینهای از اطلاعات تاریخی هستند. خلفا، با نقاشی کردن رویدادهای مهم روی این پارچهها، به ما این امکان را میدادند تا به گذشتهای دور سفر کنیم و به رمزگشایی از اسرار تاریخ بپردازیم. یکی از این گنجینهها، پرده قالیچهای نفیس با نقشهای زیبا و کتیبهای به نام مروان، خلیفه اموی است. این پرده که در موزه منسوجات واشنگتن نگهداری میشود، با نقشهای شمسه، خروسان و عقابان، نمادی از هنر و قدرت در عصر امویان است. اگر قصد سفر به شوشتر را دارید، تولیدات مربوط به پارچه بافی، میتوانند گزینه خوبی به عنوان سوغات باشند.
پارچههای احرامی
یکی از محصولات شاخص شهر شوشتر، پارچههای احرامی است. این پارچهها با تلفیق ظریف تارهای پنبهای و پودهای پشمی به وجود میآید و بافتی مستحکم و بادوام دارد. رنگبندی متنوع این پارچهها از سرمهای کلاسیک تا رنگهای شاد و زندهای همچون زرد، سبز، سفید، نارنجی و قرمز، پاسخگوی سلیقههای مختلف است. احرامیهای شوشتر، با کیفیت بالا و طرحهای سنتی خود، از محبوبیت خاصی بین مسافران و گردشگران برخوردارند.
محصولات جاجیمبافی
جاجیم، زیراندازی دورو با بافت کلفت و ظریف است که از پشم یا پنبه و با رنگهای متنوع تهیه میشود. این دستبافت سنتی با ظاهری شبیه به پلاس، اما نازکتر از آن، به دلیل عدم وجود پرز، از دو طرف قابل استفاده است. جاجیم از دیرباز میان کوچنشینان به عنوان روانداز و عایق حرارتی کاربرد داشته است. بافت جاجیم و گلیم تفاوت اندکی دارد. بافت جاجیم در ۴ قطعه مجزا صورت میگیرد و سپس این قطعات به یکدیگر دوخته میشوند. این روش بافت، ویژگی خاص و متفاوتی به جاجیم میبخشد.
محصولات سجادهبافی
در شهر شوشتر، سجادهبافی از اهمیت ویژهای برخوردار است و به عنوان یکی از اجزای اصلی جهیزیه عروس محسوب میشود. این سنت دیرینه، نشان از ارزش والای قالیچههای دستباف و جایگاه ویژه آنها در فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه دارد. در شوشتر سجادههای دستباف را همراه با قرآن کریم به عنوان هدیهای ارزشمند به عروس تقدیم میکردند.
محصولات ملحفهبافی
در ملحفهبافی شوشتر، دستبافتههای زیبایی به وجود میآید که با دارهای افقی یا عمودی تولید میشوند و تنوعی از قالی، قالیچه و گلیم را شامل میشوند. زنان ایلی و روستایی با مهارت و ذوق هنری خود، در تولید این بافتهها نقشآفرینی میکنند. طرحهای هندسی و رنگهای زنده و متنوعی که در این بافتهها به کار میرود، جلوهای خاص به آنها بخشیده است.
معرق ساقه گندم
معرق ساقه گندم، هنری اصیل و ریشه دار در فرهنگ و هنر ایران است که میتواند یکی از بهترین سوغاتیها هنگام سفر به شوشتر باشد. این هنر ظریف و خاص در ابتدا با استفاده از ساقههای نیشکر و ذرت در مناطق جنوبی کشور شکل گرفت، به دلیل دشواری تکنیکها و محدودیت ابزار، نتوانست به سرعت گسترش یابد. اما با گذشت زمان و با جایگزینی ساقههای گندم، جو و برنج، این هنر دگرگون شد و به محبوبیت فراوانی دست یافت.
محصولات عبابافی
عبا بافی در شوشتر، هنری با قدمت بیش از ۵۰۰ سال است. این هنر اصیل، با استفاده از پشم و رنگهای طبیعی، عباهایی با رنگهای گرم و خاکی همچون خرمایی، مشکی، خاکستری و شیری تولید میکند. بافندگان ماهر شوشتری، با دستان هنرمند خود و بهرهگیری از شیوههای سنتی، این عباها را رنگآمیزی کرده و به بازار عرضه میکنند.
جاهای دیدنی که در سفر به شوشتر باید از نزدیک ببینید
شوشتر، شهری تاریخی با قدمتی طولانی و جاذبههای گردشگری متنوع است. در سفر به شوشتر، از دست دادن فرصت بازدید از سازههای آبی بینظیر، پلهای تاریخی، خانههای قدیمی، به معنای از دست دادن تجربهای ناب است. این شهر با معماری خارقالعاده و طبیعت چشمنواز، خاطرهای فراموشنشدنی را برای شما رقم خواهد زد.
سازههای آبی شوشتر | یکی از بینظیرترین سازههای مهندسی در دنیا
اولین و مهمترین جاذبهای که در سفر به شوشتر باید از نزدیک ببینید، سازههای آبی این شهر هستند. سازههای آبی شوشتر، شاهکاری بینظیر از مهندسی آب در ایران باستان است. مادام دیولافوا، جهانگرد مشهور فرانسوی، در سفرنامه خود به زیبایی از این مجموعه شگفتانگیز یاد کرده و آن را بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی نامیده است. عظمت و پیچیدگی این سازهها، نشاندهنده نبوغ و دانش فنی سازندگان آن است. کانالها، پلها، آسیابها و آبشارهای متعدد، همگی در کنار هم، سیستمی یکپارچه و کارآمد برای تامین آب کشاورزی و شرب این شهر ایجاد کردهاند.
مجموعه آبی شوشتر، یکی از شاهکارهای مهندسی آبی جهان است که ریشههای تاریخی آن به دوران ساسانیان بازمیگردد. گرچه برخی پژوهشگران، آغاز ساخت این سازههای عظیم را به دوران هخامنشیان نسبت میدهند، اما عمده ساخت و توسعه آن در دوران ساسانیان، بهویژه در زمان پادشاهی اردشیر اول و شاپور اول صورت گرفته است. این مجموعه در طول تاریخ، بهویژه در دوره قاجار، دستخوش تغییرات و مرمتهای متعددی بوده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان شریعتی
خانه مستوفی شوشتر | بنای تاریخی به جامانده از دوران قاجار
این بنای تاریخی که در بافت قدیمی شهر واقع شده است، در طول سالهای گذشته به عنوان رستوران، موزه و عکاسخانه مورد استفاده قرار گرفته و به یکی از جاذبههای گردشگری مهم این منطقه تبدیل شده است. خانه مستوفی از آن دسته جاذبههایی است که در سفر به شوشتر باید از نزدیک ببینید. خانه مستوفی از دو بخش مجزا تشکیل شده است.
بخش داخلی که به عنوان فضای خصوصی مورد استفاده قرار میگرفته و بخش بیرونی که فضایی عمومیتر بوده است. یکی از ویژگیهای خاص این بنا، چشمانداز بینظیری است که به رود شطیط و پل شادروان مشرف میشود. این چشمانداز، زیبایی و جذابیت این بنای تاریخی را دوچندان کرده است.
معماری این عمارت باشکوه را حاج محمدتقی معمار بر عهده داشته و با بهرهگیری از هنر و مهارت خود، بنایی مستحکم و زیبا را خلق کرده است. استفاده از عناصر تزئینی متنوع و ظریف در طراحی این بنا، نشان از ذوق و سلیقه بالای معمار آن دارد. ساعت بازدید از این مجموعه از ۸ تا ۲۳ است. پیش از مراجعه به خانه مستوفی با شماره تلفن مجموعه تماس بگیرید و از باز بودن آن، اطمینان حاصل کنید.
شماره تلفن: ۰۶۱۳۶۲۱۰۹۰۹
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، میدان باطنی، کنار مسجد مستوفی
پل بند لشکر | یکی از صدها سازه آبی حیرتانگیز شوشتر
پل بند لشکر، یکی از زیباترین و سالمترین آثار باستانی شوشتر است که قدمت آن به دوره ساسانیان میرسد. این پل تاریخی که در خارج از دروازه لشکر واقع شده، با طول ۱۲۴ متری و ارتفاع ۸ متری، نمادی از معماری و مهندسی پیشرفته ایرانیان باستان است. هدف اصلی از ساخت این پل، ایجاد ارتباط آسانتر بین شهر شوشتر و روستاهای اطراف بوده است. پل بند لشکر که در دوره صفویه نیز بازسازی شده است. در ساخت این اثر باستانی از مصالحی مانند سنگ، ماسه و ساروج استفاده شده است. طاقهای هلالی شکل این پل، نشان از معماری زیبای دوره صفویه دارد.
در دوره قاجار نیز این پل آسیب جدی دید و ۵ دهنه از آن تخریب شد. با توجه به هزینه بالای تعمیرات، حاکم شهر از انجام مرمت آن خودداری کرد. در نتیجه، مردم محلی برای حفظ ارتباط حیاتی خود با سایر مناطق، ناگزیر به تعمیر موقت پل با استفاده از الوار شدند. اما این اقدام موقتی اثربخش نبوده و به دلیل فشار زیاد آب، الوارها به سرعت تخریب شد و پل همچنان غیرقابل استفاده باقی مانده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، میدان شاهد، جنب امامزاده عبدالله
بند قیصر یا پل شادروان | راه ارتباطی شرق و غرب شوشتر در زمان ساسانی
پل شادروان، پلی عظیم در جنوب شهر شوشتر و در مجاورت بند میزان است. با طول تقریبی ۵۰۰ متر، پل شادروان در گذشته روی رودخانه کارون بنا شده و ارتباط شرق و غرب شهر را برقرار میکرده است. متاسفانه، امروزه تنها بقایای این پل باشکوه در کنار پل آزادگان قابل مشاهده است.
این پل از ۴۴ دهنه بزرگ و ۴۳ دهنه کوچک تشکیل شده بود و پیهای آن با عرض تقریبی ۷ متر، استحکامی مثالزدنی دارند. طاقهای زیبای این پل نه تنها به زیبایی بصری آن افزودهاند، بلکه امکان عبور روان آب از زیر پل را نیز فراهم کردهاند. دهانههای ۸ متری این پل با ارتفاع ۱۰ متر از سطح آب، ابعاد چشمگیری به آن داده است.
در گذشته، پل شادروان علاوه بر کارکرد آبیاری، مسیری امن برای عبور مردم از رودخانه کارون بوده است. متاسفانه، با گذشت زمان و عوامل طبیعی و انسانی، بخش عمدهای از این سازه تاریخی تخریب شده و از شکوه اولیه خود فاصله گرفته است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، محدوده ۳۰۰ متری قسمت جنوبی بند میزان
دخمههای زرتشتی | آرامگاه اجداد ماد و پارت در شهر شوشتر
دخمههای زرتشتی، که با نامهای خرفخانه و استودان نیز شناخته میشوند، از بناهای تاریخی ارزشمند پیش از اسلام در این شهر هستند. این دخمهها در واقع مقبرههای باستانی هستند که در کوهها و صخرهها حفر شدهاند. به نظر میرسد که این سازههای تاریخی به دوران مادی و پارتی تعلق داشته باشند و به نوعی روش دفن اموات در آن زمان بودند. دخمههای شوشتر در خارج از محدوده شهری و در قسمت شمالی شهر، در دامنهای کم ارتفاع قرار گرفتهاند.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت شمالی شهرستان شوشتر
بند میزان | اثر تاریخی که کارون را به دو نیم تقسیم میکند
بند میزان، یکی از متفاوتترین آثار تاریخی ایران است که در شهر شوشتر واقع شده است. این سازه آبی باشکوه که در زمان ساسانیان روی رودخانه کارون احداث شده، نقش بسیار مهمی در تقسیم آب و تنظیم جریان آن در منطقه دارد. بند میزان به همراه ۱۳ سازه آبی دیگر در شوشتر، به عنوان یک مجموعه بینظیر، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این اثر تاریخی از سنگهای تراشیده شده و ساروج ساخته شده است.
این سازه عظیم که به صورت مورب روی بستر صخرهای قرار گرفته است، با طول ۳۹۰ متر و ارتفاع ۴٫۵ متر، به عنوان سدی وزنی عمل میکند. با این حال، در سالهای اخیر، برای محافظت و تقویت سطح بند، از بتن نیز استفاده شده است.
بند میزان نقطه آغازین شبکه آبی پیچیده و شگفتانگیز شوشتر است. آب خروشان کارون پس از ورود به شهر، توسط این بند به ۲ قسمت اصلی تقسیم میشود. این ۲ قسمت شامل شطیط که چهار پنجم آب را به خود اختصاص میدهد و گرگر که یک پنجم آب را هدایت میکند، میشود.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت پایانی بلوار شرافت
بازار سنتی شوشتر | بنایی صلیب شکل مربوط به دوران قاجار
بازار سنتی شوشتر، با قدمتی که به دوران قاجار بازمیگردد، یکی از دیدنیترین جاذبههای گردشگری شهر شوشتر محسوب میشود. این بازار که به دلیل معماری منحصربهفرد و تنوع کالاهای عرضه شده، همواره مورد توجه گردشگران و اهالی بوده است، در بخش اصلی خود که به شکل صلیب بنا شده است، انواع خوراکیهای محلی و سنتی را به مشتریان ارائه میدهد. از جمله این محصولات میتوان به ترشیجات خوشمزه، ماست و قرهقروت محلی، کلوچههای تازه و نانهای سنتی اشاره کرد. اگر عازم سفر به شوشتر هستید، بازدید و خرید از این بازار را در اولویتهای بالای خود قرار دهید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، چهارراه امام خمینی، میدان طالقانی
برج کلاه فرنگی | بنایی تاریخی با اسرار کشف نشده فراوان
برج کلاه فرنگی شوشتر، یکی از آثار باستانی ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. قدمت دقیق این بنای تاریخی تاکنون مشخص نشده است. کاربری اصلی این برج در طول تاریخ موضوع بحثهای بسیاری بوده است و پژوهشگران نظرات مختلفی درباره آن ارائه دادهاند.
برج کلاه فرنگی، بنایی ۸ ضلعی است که هر ضلع قاعده آن بین ۱٫۱۰ تا ۱٫۲۸ متر متغیر است. این برج تاریخی بر پایهای به ارتفاع ۴ متر از سطح زمین استوار شده است. با گذشت زمان و فرسایش طبیعی، ارتفاع کنونی برج به حدود ۷ متر رسیده است. مصالح به کار رفته در نمای بیرونی آن، سنگهای تراشیده شدهای هستند که در طول سالیان متمادی بخش قابل توجهی از آنها از جای خود جابجا شده و تنها ۳ متر از سنگهای اولیه بر بدنه برج باقی مانده است. پیشنهاد میکنیم در سفر به شوشتر، حتما از این برج دیدن کنید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، میدان هفده شهریور، قسمت پایانی خیابان بلوار
باغ خان شوشتر | باغی سرسبز با درختان میوه و گلهای زینتی
باغ خان شوشتر، نمونهای خاص از معماری قاجاری است که در حاشیه غربی رودخانه گرگر و در دل بافت تاریخی شوشتر است. این باغ زیبا که بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری شوشتر شناخته میشود، با بهرهگیری از آب زلال و گوارای کانالهای آبشارها و آسیابهای تاریخی شهر، حیاتی دوباره پیدا کرده است. تنوع گونههای گیاهی در باغ خان، از درختان میوه گرفته تا گلهای رنگارنگ و معطر، چشم هر بینندهای را خیره میکند. این اثر ارزشمند که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است، نمادی از همزیستی انسان و طبیعت در طول تاریخ است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت پایانی خیابان امام شرقی، محله بیبی دختران
قلعه سلاسل شوشتر | قلعهای هخامنشی با وسعتی قابل توجه
قلعه سلاسل، قلعهای بینظیر است که قدمت آن به دوره هخامنشیان میرسد. این بنای عظیم که در گذشته بسیار عظیمتر و وسیعتر بوده است، از چندین حیاط و بخشهای مختلف تشکیل شده بود. استحکامات بینظیر، کوشکهای باشکوه و تزیینات نفیس از جمله طلا، مینا و لاجورد بر اهمیت و زیبایی این قلعه افزودهاند. با وجود گذشت قرنها، قلعه سلاسل همچنان به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری منطقه مورد توجه است و هر ساله گردشگران بسیاری را به تشویق به سفر به شوشتر می کند.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت شمالی شهرستان شوشتر
بقعه براء بن مالک | آرامگاه یکی از اصحاب حضرت محمد (ص)
بقعه براء بن مالک، آرامگاه یکی از یاران با وفای پیامبر اکرم (ص) است که در جریان جنگ شوشتر به شهادت رسید. این زیارتگاه تاریخی که در شمال شهرستان شوشتر قرار دارد، تا دوره صفویه از معماری باشکوهی با گنبد و بارگاه برخوردار بود. اما متاسفانه پس از آن به دلایل مختلفی تخریب شد.
در اوایل قرن یازدهم هجری قمری، به همت مهدی قلی خان شاملو، این بنای ارزشمند دوباره بازسازی و مرمت شد. این بقعه در سال ۱۳۷۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. اگر قصد سفر به شوشتر و بازدید از این آرامگاه را دارید، پیشنهاد میکنیم در ماه محرم به آنجا بروید تا مراسمهای سنتی که در این مکان برگزار میشود را نیز از نزدیک ببینید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت شمالی شهر شوشتر، خیابان شریعتی غربی، خیابان براء بن مالک
قدمگاه حضرت صاحبالزمان | یکی از زیارتگاههای مهم شوشتر
بقعه صاحبالزمان شوشتر، که با نام قدمگاه صاحبالزمان نیز شناخته میشود، یکی از زیارتگاههای مهم شیعیان در شهر شوشتر است. این بنا که در قسمت شمال شرقی شهر واقع شده، روی تپهای در میان قبرستان قرار دارد. تاریخ بنای اولیه بقعه به دوران صفویه بازمیگردد و در طول تاریخ چندین بار بازسازی شده است. سنگنوشتهای که در یکی از اتاقهای بقعه کشف شده، نشان میدهد که بنای اولیه آن توسط درویش کریم در قرن ۱۵ هجری قمری ساخته شده است. بقعه صاحب الزمان در سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت پایانی بزرگراه بین الحرمین
خانه امین زاده | یکی از شاخصترین و خاصترین خانههای شوشتر
خانه امینزاده، یکی از زیباترین و شاخصترین بناهای شهر شوشتر است که در دوران قاجاریان ساخته شده است. این عمارت باشکوه با معماری فوقالعاده خود، نمادی از هنر و معماری ایرانیان باستان است. تزیینات زیبا و ظریف آجری، سنگی و گچبریهای مشبک این بنا، آن را به یکی از خاصترین و متفاوتترین بناهای تاریخی تبدیل کرده است. داخل عمارت نیز همانند بیرون آن، از تزیینات خیرهکنندهای استفاده شده است. این بنای تاریخی در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۷۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و امروزه بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری شهر شوشتر شناخته میشود.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، محله کندال، کوی امین زاده
بند خاک شوشتر | یکی از سازههای ارزشمند نظام آبی شوشتر
بند خاک، یکی از سازههای ارزشمند نظام آبی شوشتر است که با قدمتی طولانی به دوره ساسانیان برمیگردد. این سازه آبی که در بهمن ۱۳۸۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، نقش حیاتی در مدیریت و تامین منابع آبی منطقه داشته است. بند خاک با انتقال آب از نهر داریون به نهر رقط، علاوهبر تامین آب مورد نیاز کشاورزی، از وقوع سیلاب در دشت میاناب شوشتر نیز جلوگیری میکرده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، کمربندی قدیم، قسمت شمال غربی امامزاده عبدالله
امامزاده عبدالله شوشتر | آرامگاه یکی از فرزندان امام زین العابدین (ع)
آرامگاه مطهر امامزاده عبدالله، یکی از زیارتگاههای مهم و تاریخی استان خوزستان است که در نزدیکی شهر شوشتر قرار دارد. این بقعه با معماری باشکوه خود، بر فراز تپهای مشرف به شهر واقع شده و چشماندازی بینظیر را به بازدیدکنندگان هدیه میدهد. بنای اولیه این آرامگاه در قرن هفتم هجری قمری و در دوران حکومت سلجوقیان ساخته شده است و در طول تاریخ نیز چندین بار بازسازی و مرمت شده است. ضریح نفیس این امامزاده، به دوران قاجار تعلق دارد و با الهام از معماری دوران صفوی ساخته شده است. اگر قصد سفر به شوشتر را دارید و میخواهید در سفرتان از جاذبههای معنوی نیز دیدن کنید، امامزاده عبدالله همان جایی است که باید سر بزنید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر
چشمه سوزنگر | یکی از گنجینههای تاریخی و طبیعی خوزستان
چشمه سوزنگر، یکی از گنجینههای طبیعی خوزستان و شوشتر است که در قسمت شمال غربی قدمگاه صاحبالزمان واقع شده است. این چشمه دیدنی، به دلیل اهمیت تاریخی و طبیعی فراوان، در سال ۱۳۸۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. با سفر به شوشتر و بازدید از چشمه سوزنگر، می توانید تجربهای متفاوت از آرامش را به دست آورید.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، قسمت شمال غربی قدمگاه صاحب الزمان
مسجد جامع شوشتر | بنایی تاریخی با قدمتی ۱۲۰۰ ساله
مسجد جامع شوشتر، دارای قدمتی حدود ۱۲۰۰ سال است که پس از مسجد جامع یزد، به عنوان قدیمیترین مسجد جامع ایران شناخته میشود. با توجه به ویژگیهای معماری آن، از جمله قوسهای طاقها، ایوان بلند و شبستان، میتوان استنباط کرد که بنای اولیه مسجد در دوره ساسانیان و اوایل دوره اسلامی احداث شده است.
مسجد جامع شوشتر، در قسمت غربی شهر شوشتر واقع شده است. در ضلع شرقی صحن این مسجد، آرامگاه بزرگان و علمایی همچون مولف تذکره شوشتر، سید عبدالله جزایری و پدر بزرگوار ایشان، سید نورالدین، قرار دارد. هماکنون اداره اوقاف مسئولیت حفاظت و نگهداری از این بنای ارزشمند را بر عهده گرفته است
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان مسجد جامع
چهارطاقی شوشتر | عبادتگاه باستانی زرتشتیان در شهر شوشتر
چهارطاقی شوشتر، بنایی کهن با سقفی گنبدی شکل است که روی ۴ پایه استوار شده و در گذشته به عنوان مکانی مقدس برای نگهداری آتش مقدس زرتشتیان مورد استفاده قرار میگرفته است. با گذشت زمان و تغییر دین مردم منطقه، این بنا در دوران قاجار به مسجد و نمازخانهای برای عبادت آسیابانان تبدیل شده بود. چهارطاقی شوشتر امروزه به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری مهم این شهر شناخته میشود.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، اطراف رود گرگر
خانه مرعشی | گوهری در دل شوشتر
خانه مرعشی، یکی از زیباترین و خاصترین بناهای تاریخی شهر شوشتر است که با شماره ۷۹۳۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه زیبا در دوران قاجاریان برای سید محمد حسن مرعشی ساخته شد و تا مدتها محل زندگی او و خانوادهاش بود. معماری این خانه، تلفیقی از سبکهای قاجاری و پهلوی است که نشان از ذوق و سلیقه سازندگان آن دارد. این بنای تاریخی از سال ۱۳۸۳ به مالکیت میراث فرهنگی درآمده است و اکنون بهعنوان دفتر پایگاه میراث جهانی سازههای آبی شوشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان امام، قسمت دروازه غربی آبشارهای شوشتر
تو عاشقون شوشتر | اتاقی حفر شده در دل صخرهها
“تو عاشقون”، اتاقی حفر شده در صخرهای است که قدمت آن به دوران سلجوقیان میرسد. این مکان تاریخی در کنار بقعه امامزاده عبدالله شوشتر واقع شده و به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری این شهر شناخته میشود. در گذشته، زاهدان و عابدان برای عبادت و گوشهگیری به این اتاق پناه میبردند. “تو” در زبان فارسی به معنای اتاق و “تو عاشقون” به معنای اتاق عاشقان است. داخل این اتاق، یک طاقچه سنگی و یک فضای هلالی شکل از جنس سنگ نیز وجود دارد.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان طالقانی، محدوده امامزاده عبدالله
کاروانسرای افضل | محل برگزاری نمایشگاه دائمی صنایع دستی شوشتر
کاروانسرای افضل، یادگاری ارزشمند از دوران قاجار است که در سال ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۹۴۰ به عنوان یکی از افتخارات ملی ایران به ثبت رسید. این بنای تاریخی ۴ طبقه دارد و با معماری بینظیر و تماشایی خود، چشم هر بینندهای را خیره میکند. امروزه، این کاروانسرای تاریخی به عنوان نمایشگاه دائمی صنایع دستی، میزبان هنرمندان و دوستداران هنر است و به یکی از جاذبههای گردشگری مهم شهر شوشتر تبدیل شده است.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، خیابان طالقانی، کوی سنگ فرش
آرامگاه جرجیس | مقبره جرجیس پیامبر
در قسمت جنوب غربی شهر شوشتر، روستایی به همین نام وجود دارد که آرامگاهی به نام جرجیس پیامبر در آن واقع شده است. درباره اینکه آیا این آرامگاه واقعا مدفن جرجیس پیامبر است یا خیر، تردیدهایی وجود دارد. بسیاری از مورخان معتقدند که مقبره اصلی حضرت جرجیس در شهر موصل عراق قرار دارد. احتمالا شخصی دیگر با نام جرجیس در این آرامگاه مدفون شده است، چرا که در میان پیامبران الهی، تشابه اسامی بسیار دیده میشود.
آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوشتر، روستا جرجیس
برنامه سفر به شوشتر را با فلای تودی بچینید
سفر به شوشتر، سفر به شهری با قدمت چندینهزارساله است. بسیاری از تاریخدانان و باستانشناسان، شوشتر را مهد تمدن ایران میدانند. در این مطلب راهنمای سفر به شوشتر را در اختیارتان قرار دادیم تا بتوانید آسانتر و راحتتر برنامهریزی خود را انجام دهید و سفرتان را آغاز کنید. اگر به این شهر سفر کردهاید، تجربههای خود را با ما در میان بگذارید تا دیگران هم از آنها استفاده کنند. به افرادی که برای اولینبار قصد سفر به شوشتر را دارند، چه توصیهای دارید؟ در قسمت نظرات برایمان بنویسید.
سوالات متداول درباره سفر به شوشتر
شهر شوشتر در کدام استان واقع شده است؟
شهر شوشتر در استان خوزستان قرار گرفته است.
از تهران تا شهر شوشتر چند ساعت راه است؟
فصله شوشتر تا تهران ۸۰۰ کیلومتر است که طیکردن این مسافت با خودروی شخصی حدود ۱۰ ساعت زمان میبرد.
بهترین محله شوشتر کدام منطقه است؟
بهطور کلی قسمتهای شمالی شهر شوشتر و خیابان شریعتی از شلوغترین و محبوبترین محلههای شوشتر در بین گردشگران هستند؛ پس شاید بتوان آنها را از محلههای خوب این شهر در نظر گرفت.
جاهای تفریحی شوشتر کدام است؟
سازههای آبی شوشتر، پلهای تاریخی مثل پل بند میزان، قلعه شوشتر و عمارت کلاه فرنگی از محبوبترین جاذبههای گردشگری شوشتر هستند.
بهترین زمان برای سفر به شوشتر چه موقع است؟
فصلهای پاییز و زمستان به دلیل هوای معتدل، بهترین زمان برای سفر به شوشتر هستند.
کدام بخشهای شهر شوشتر مناسب پیادهروی است؟
حاشیه رود کارون، بافت تاریخی و پارکهای سطح شهر، از جمله مناسبترین مکانها برای پیادهروی در شهر شوشتر هستند.