راهنمای سفر به کویر لوت | سرزمین رازهای پنهان

کویر لوت، پهنه‌ای وسیع و اسرارآمیز در جنوب شرقی ایران، با وسعتی حدود ۱۲۰ هزار کیلومتر مربع، به عنوان سی و سومین بیابان بزرگ جهان شناخته می‌شود. این کویر که در سال ۲۰۱۵ به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید، به دلیل برخورداری از پدیده‌های طبیعی کم‌نظیر و شگفتی‌های منحصر به فرد، همواره مورد توجه گردشگران و طبیعت‌‌گردان بوده است. اگر قصد کسب اطلاعات بیشتر درباره دشت لوت را دارید؛ در این مطلب از مجله گردشگری فلای‌تودی همراه ما باشید.

تفاوت کویر و بیابان چیست؟

این تصور اشتباه در ذهن بسیاری از مردم وجود دارد که کویر و بیابان با هم فرقی ندارند درحالی که اینگونه نیست. بیابان و کویر اگرچه دو اصطلاحی است که برای مناطق خشک و بی آب از آن استفاده می‌کنند اما با هم تفاوت دارند. کویر به نقاطی گفته می‌شود که تراکم گیاهی در آنها حداقل است و زمین‌های شور و نمکزار دارند. این شرایط باعث شده تا هیچ گیاهی در این مناطق رشد نکند.

بیابان شامل بخش وسیع‌تری از مناطق جغرافیایی همچون صحراها، ساحل‌ها و کوهستان‌ها می‌شود. بارش‌های این مناطق حداقلی هستند وحداقل پوشش گیاهی و جانوری را دارند. بیابان لوت درواقع یک منطقه بسیار وسیع است که فقط بخش مرکزی آن شامل کویر می‌شود.

معرفی لوت، گرم‌ ترین نقطه ایران

در جنوب شرقی ایران، یک منطقه ویژه و بسیار زیبا قرار دارد که آن را با نام کویر لوت ایران می‌شناسیم. این کویر به دلیل برخورداری از پدیده‌های طبیعی کم‌نظیر و شگفتی‌های منحصر‌به‌فرد، همواره مورد توجه افراد بسیاری بوده است. این کویر نمکی در استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و خرا قرار گرفته و سی و سومین بیابان بزرگ جهان است. در لوت می‌توان دشت‌ها، رمل‌ها، تپه‌های شنی و رودها و کویرهای شور و خشک را مشاهده کرد.

• ساعت بازدید: ۲۴ ساعت شبانه روز
• آدرس: استان کرمان و سیستان و بلوچستان
• مساحت: ۵۱۸۰۰ کیلومتر مربع

کویر لوت کجاست؟

لوت در محدوده استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی واقع شده است. این کویر از شمال به کوه‌های ایرانشهر، از غرب به کوه‌های کرمان، از شرق به دشت سیستان و از جنوب به کوه‌های بشاگرد و مکران محدود می‌شود. پس از بازدید از جاهای دیدنی کرمان می‌توانید زمانی را به بازدید از این کویر زیبای ایران اختصاص دهید.

در جنوب شرقی ایران، یک منطقه ویژه و بسیار زیبا قرار دارد که به آن را با نام کویر لوت ایران می‌شناسیم. این کویر به دلیل برخورداری از پدیده‌های طبیعی کم‌نظیر و شگفتی‌های منحصر‌به‌فرد، همواره مورد توجه افراد بسیاری بوده است. این کویر نمکی در استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان قرار گرفته و سی و سومین بیابان بزرگ جهان است. در لوت می‌توان دشت‌ها، رمل‌ها، تپه‌های شنی و رودها و کویرهای شور و خشک را مشاهده کرد.

• آدرس: استان کرمان و سیستان و بلوچستان
• مساحت: ۵۱۸۰۰ کیلومتر مربع
• ساعت بازدید: ۲۴ ساعت شبانه روز

دسترسی به کویر لوت | چگونه به کویر لوت برویم؟

بهترین راه رفتن به کویر لوت این است که خودتان را به کرمان برسانید و سپس به شهداد بروید. با توجه به اینکه بلیط هواپیما یا قطار به طور مستقیم به شهداد وجود ندارد، باید ابتدا خودتان را به شهر کرمان برسانید. فاصله تهران تا شهداد به صورت زمینی حدود ۱۰ ساعت طول می‌کشد. از شهداد تا کویر لوت به دلیل جاده ناهمواری که وجود دارد، دو ساعت زمان لازم است، یعنی حدود ۴۵ کیلومتر راه دارید تا به ابتدای منطقه کلوت‌ها برسید.

گیاهان و حیوانات کویر لوت 

با وجود شرایط سخت آب و هوایی، این کویر تنوع گیاهی و جانوری قابل توجهی دارد. در کویر لوت می‌توان گیاهانی مانند گز، تاغ، اسکنبیل، قیچ، اسفناج وحشی و درختان گز و بنه را مشاهده کرد. همچنین، حیواناتی نظیر مارمولک، عقرب، گرگ، شغال، روباه، خرگوش، تیهو و کبک در این منطقه زندگی می‌کنند.

آب و هوای کویر لوت

این کویر به دلیل موقعیت جغرافیایی و دوری از منابع آبی، دارای آب و هوایی گرم و خشک است. دمای هوا در این کویر در فصل تابستان به بیش از ۷۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و در زمستان به حدود صفر درجه سانتی‌گراد می‌رسد. این منطقه در سال ۲۰۰۵ به عنوان گرم‌ترین نقطه کره زمین با دمای ۷۰٫۷ درجه سانتی‌گراد ثبت شده است. بارندگی در کویر لوت بسیار کم و نامنظم می شود.

بهترین زمان برای سفر به کویر لوت

با توجه به گرمای شدید هوا در فصل تابستان، بهترین زمان برای سفر به کویر لوت، اواخر پاییز تا اوایل بهار است. در این زمان، دمای هوا ملایم‌تر بوده و سفر به این منطقه لذت‌بخش‌تر خواهد بود.

معرفی بخش های مختلف کویر لوت

لوت به طور کلی به ۳ بخش شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم می‌شود که در ادامه هر کدام از این بخش‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد.

کویر لوت شمالی

این بخش از لوت شامل دشت‌های ریگ‌زنی و باتلاق‌های فصلی است. از آنجایی که بخش‌های زیادی از این کویر، به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی خراسان جنوبی در بیرجند قرار دارد، به آن لوت خراسان یا لوت بیرجند نیز می‌گویند. این منطقه را باید وسیع‌ترین و مرتفع‌ترین بخش لوت دانست. ارتفاع کویر لوت از سطح دریا در این بخش ۱۰۰۰ متر است. در این منطقه کوه‌های رسوبی و آتشفشانی و همچنین بریدگی‌های نامنظم را می‌توانید مشاهده کنید.

کویر لوت مرکزی

این بخش که به عنوان گرم‌ترین نقطه کره زمین شناخته می‌شود، شامل چاله‌های گندم بریان و کویر لوت شهداد است. چاله لوت ۱۶۲ کیلومتر طول و ۵۲ کیلومتر عرض دارد و از کویرهای نمکی، گچی و توده‌های بزرگ ماسه‌ای تشکیل شده است.

کویر لوت جنوبی

این بخش که به آن «لوت زنگی محمد» هم می‌گویند؛ شامل کوه‌ها و تپه‌های ماهوری است و بخش اصلی آن در استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان قرار دارد. خود این بخش از نظر زمین‌شناسی به سه قسمت دشت‌سر، کلوت‌ها و تپه‌های ماسه‌ای تقسیم می‌شود.

افسانه ها و عجایب کویر لوت

لوت، یکی از شگفت‌انگیزترین بیابان‌های جهان، نه‌تنها به دلیل گرمای شدید و مناظر طبیعی منحصر به فردش، بلکه به خاطر افسانه‌ها و رازهای عجیبی که پیرامون آن نقل شده، شهرت دارد. کلوت‌های این منطقه، که به بقایای شهری نفرین‌شده تشبیه می‌شوند، و پدیده‌هایی مانند شن‌های آوازخوان، نورهای مرموز شب کویر، و چاه‌هایی که به گفته بومیان محل زندگی اجنه هستند، حالتی اسرارآمیز به این کویر داده‌اند. همچنین داستان‌هایی درباره مارهای آتشین و تخت عروس، که به باور مردم محلی محل جشن موجودات افسانه‌ای است، فضایی از خیال‌پردازی به این بیابان افزوده است.

این منطقه، که به‌عنوان گرم‌ترین نقطه زمین شناخته می‌شود و گاهی «دروازه جهنم» نامیده می‌شود، مکانی پر از رمز و راز است. ناپدید شدن افراد در کویر و شنیدن صداها و موسیقی‌های عجیب از جمله روایت‌هایی هستند که باعث ترس و احترام به این سرزمین شده‌اند. از سوی دیگر، آسمان شفاف و پرستاره کویر لوت، آرامشی خیال‌انگیز ایجاد می‌کند که حس ارتباط با دنیایی فراتر از زمین را در ذهن انسان زنده می‌کند. این ترکیب طبیعت شگفت‌انگیز و افسانه‌های محلی، لوت را به مقصدی جادویی برای ماجراجویان و علاقه‌مندان به اسرار تبدیل کرده است.

جاذبه های کویر لوت و اطراف آن

در دشت لوت و اطراف آن جاذبه‌های دیدنی و شگفت‌انگیز فروانی وجود دارد. در ادامه به برخی از مهمترین دیدنی‌های کویر لوت را به شما معرفی خواهیم کرد تا در صورتی که قصد سفر به این نقطه از ایران را دارید، بتوانید برای بازدید از این جاذبه‌ها هم برنامه‌ریزی کنید.

کلوت‌ها | سازه‌های عظیم و شگفت‌انگیز 

کلوت‌ها که به عنوان یاردانگ نیز شناخته می‌شوند، عارضه‌های طبیعی هستند که در اثر فرسایش باد و آب به وجود آمده‌اند. این سازه‌های عظیم و شگفت‌انگیز که در اشکال مختلف مانند هرم، ستون و دیوار دیده می‌شوند، در بخش‌های مختلف کویر لوت، به خصوص در کلوت شهداد کرمان، به وفور یافت می‌شوند.

گندم بریان | گرمترین نقطه زمین 

گندم بریان در مرکز دشت لوت قرار گرفته است و به عنوان گرم‌ترین نقطه کره زمین شناخته می‌شود. دمای بسیار بالا و تابش شدید خورشید، اجازه وجود هیچ موجود زنده‌ای در این منطقه را نمی‌دهد.

رگه‌های ماسه‌ای | خطوط رنگی

رگه‌های ماسه‌ای که به عنوان خطوط ماسه‌ای نیز شناخته می‌شوند، در اثر وزش بادهای دائمی به وجود آمده‌اند. این خطوط که در رنگ‌ها و اشکال مختلف دیده می‌شوند، باعث خلق مناظر بسیار زیبایی در کویر شده‌اند.

نخلستان‌ های شهداد | منظره ‌ای بی‌نظیر

نخلستان‌های شهداد در حاشیه کویر لوت واقع شده‌اند. این نخلستان‌ها که در سایه کوه‌های بلند قرار دارند؛ مناظر زیبایی را به وجود آورده‌اند و همچنین از منابع مهم تامین آب و غذا برای مردم محلی هستند.

قلعه شادی | از قلعه‌های تاریخی ایران

قلعه شادی که در نزدیکی روستای شادی قرار دارد؛ یکی از قلعه‌های تاریخی ایران، مربوط به دوره ساسانیان است. این قلعه زیبا در دل کویر لوت قرار دارد.

چاله‌ های گاوخونی | زیستگاه پرندگان مهاجر

چاله‌های گاوخونی در بخش شرقی کویر لوت واقع شده‌اند. این چاله‌ها که در اثر فرونشست زمین به وجود آمده‌اند، به دلیل وجود آب‌های شور و باتلاقی، زیستگاه مناسبی برای پرندگان مهاجر هستند.

دریاچه نمک سیرجان | از بزرگترین دریاچه‌های نمک ایران

دریاچه نمک سیرجان در شمال غربی کویر لوت واقع شده است. این دریاچه که به عنوان یکی از بزرگترین دریاچه‌های نمک ایران شناخته می‌شود، در فصل‌های پر بارش، منظره‌ای زیبا و منحصر‌به‌فرد را به وجود می‌آورد.

روستای دهج | از قدیمی‌ ترین روستاهای ایران 

روستای دهج در حاشیه کویر لوت واقع شده است. این روستا که به عنوان یکی از قدیمی‌ترین روستاهای ایران شناخته می‌شود، معماری سنتی و جاذبه‌های گردشگری متعددی دارد و از این رو گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند.

موزه شهداد | نمایانگر تاریخ و طبیعت کویر لوت

موزه شهداد در شهر شهداد واقع شده است. این موزه که به تاریخ و طبیعت کویر لوت اختصاص دارد، اطلاعات و یافته‌های جالبی را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌دهد.

تفریحات در کویر لوت

کویر لوت به دلیل وسعت زیاد و تنوع جاذبه‌های گردشگری، امکانات تفریحی متعددی را برای گردشگران فراهم کرده است. برخی از این تفریحات به شرح زیر هستند:

• شترسواری: شترسواری یکی از تفریحات محبوب در این کویر است که به گردشگران امکان می‌دهد تا از نزدیک با حیات‌وحش این منطقه آشنا شوند.
• کویرنوردی: کویرنوردی یکی از مهیج‌ترین تفریحات این منطقه است که تجربه تماشای طبیعت بکر و منحصر به فرد این منطقه را از نزدیک برایتان فراهم می‌کند.
• رصد ستارگان: آسمان شب کویر لوت به دلیل عدم وجود آلودگی نوری، بسیار صاف و پرستاره است. رصد ستارگان تجربه‌ای فراموش‌نشدنی و شگفت‌انگیز برای گردشگران محسوب می‌شود.
• کمپ کردن: کمپ کردن در دشت لوت یکی از تفریحات لذت‌بخش است که به گردشگران این امکان می‌دهد تا از سکوت و آرامش کویر لذت ببرند.
• آفرود: لوت به دلیل وجود مسیرهای صعب‌العبور، یکی از بهترین مکان‌ها برای آفرودسواری است.

اقامت در کویر لوت

برای اقامت در کویر لوت، گزینه‌های مختلفی وجود دارد. اقامتگاه‌های بوم‌گردی متعددی در حاشیه کویر احداث شده‌اند که می‌توانید شب را در یکی از آنها بمانید همچنین در برخی از مناطق این کویر، کمپ‌های عشایری وجود دارند که امکان اقامت برای گردشگران را فراهم می‌کنند. اقامت در این کمپ‌ها، فرصتی برای تجربه زندگی عشایری و آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم آنها را فراهم می‌کند.

اگر می‌خواهید در هتل اقامت داشته باشید، در برخی از شهرهای نزدیک به لوت مانند شهداد، هتل‌هایی وجود دارند که می‌توانید برای اقامت در آنها برنامه‌ریزی کنید. البته اگر به دنبال تجربه‌ای هیجان‌انگیز و ماجراجویانه هستید، می‌توانید در کویر کمپ کنید. برای این کار، باید تجهیزات مناسب مانند چادر، کیسه خواب، زیرانداز و لوازم آشپزی را همراه خود داشته باشید.

چرا کویر لوت اهمیت دارد؟

لوت از نظر زمین‌شناسی بسیار حائز اهمیت است. در این منطقه می‌توان کوه‌ها و مناظر طبیعی خیره‌کننده و همچین پوشش گیاهی متفاوت را مشاهده کرد. این کویر همچنین به‌عنوان یکی از داغ‌ترین و خشک‌ترین نقاط جهان شناخته می‌شود که از نظر مطالعات محیطی و تغییرات آب و هوایی نیز اهمیت دارد. بنابراین می‌توان گفت لوت به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین کویرهای جهان نه تنها برای ایرانیان بلکه برای همه جهان اهمیت بالایی دارد.

کویر لوت؛ رکورددار گرما در کره زمین

از آنجایی که دما یک پدیده نسبی و متغیر است؛ نمی‌توان به‌راحتی یک نقطه از کره زمین را گرم‌تر از سایر نقاط دانست. بنا بر گزارش‌های موجود، در سال‌ ۲۰۰۵، دمای مناطق مرکزی کویر لوت، ۷۰٫۷ درجه سانتی‌گراد اندازه‌گیری شده است که این دما در هیچ نقطه دیگری ثبت نشده است. اما باید توجه داشت که دمایسطحی لوت در مقایسه با دیگر نقاط زمین بالاترین میزان بوده است. اما اگر منظور دمای هوا باشد، نقاط دیگری مثل دره مرگ Death Valley در ایالات متحده رکوردهای بالاتری دارند.

کویر لوت در شب چگونه است؟

دمای هوای کویر لوت در شب با روز متفاوت است. از آنجایی که این منطقه پوشش گیاهی مناسبی ندارد، دمای کویر لوت در شب کمتر است. از دیگر دلایلی اختلاف دمای شب و روز در لوت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مرطوب نبودن هوا
• نبود عایق حفظ دما
• نبود پوشش گیاهی

نکات مهم در سفر به کویر لوت

با توجه به شرایط سخت آب و هوایی و وسعت زیاد لوت، سفر به این منطقه نیازمند رعایت نکات مهمی است. برخی از این نکات به شرح زیر است:

• قبل از سفر، باید تجهیزات مناسب مانند لباس گرم، کلاه، عینک آفتابی، کرم ضد آفتاب، آب آشامیدنی و غذای کافی به همراه داشته باشید.
• پیش از سفر، از وضعیت آب و هوا مطلع شوید و از سفر در زمان بارندگی و طوفان خودداری کنید.
• قبل از سفر، باید با مسیر آشنا شوید و از سفر به مناطق ناشناخته خودداری کنید.
• سفر به کویر لوت به صورت گروهی و با همراهی افراد باتجربه، امن‌تر خواهد بود.
• در سفر به کویر لوت، باید از هرگونه فعالیتی که به محیط زیست آسیب می‌رساند، خودداری کنید.

کویر لوت | پهنه‌ای وسیع و اسرارآمیز

کویر لوت کرمان با وسعتی حدود ۱۲۰ هزار کیلومتر مربع، گنجینه‌ای از جاذبه‌های طبیعی و منحصر‌به‌فرد در جنوب شرقی ایران است. این کویر هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند و با برخورداری از پدیده‌های طبیعی کم‌نظیر، به عنوان یکی از عجایب هفتگانه طبیعی ایران شناخته شده است. سفر به این کویر و بازدید از جاذبه‌های طبیعی و منحصر‌به‌فرد آن، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود. اگر به دنبال سفری هیجان‌انگیز و خاطره‌انگیز هستید، دشت لوت را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کنید. آیا شما تجربه سفر به لوت را داشته‌اید؟ تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول سفر به کویر لوت