جاهای دیدنی سبزوار | شهر بزرگان علم و ادب

سبزوار، یکی از شهرهای خراسان رضوی است. این شهر کهن و تاریخی در قسمت غربی این استان قرار دارد. سبزوار، مهد ادب و فرهنگ ایران اسلامی است و بسیاری از بزرگان علم، ادب و هنر ایران اسلامی از این شهر برخاسته‌اند. همچنین جاهای دیدنی سبزوار بسیارند. سبزوار شهری با تاریخ و فرهنگ غنی است که می‌تواند برای گردشگران جذاب باشد. اگر به دنبال یک شهر تاریخی و فرهنگی هستید، سبزوار می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری فلای تودی با ما همراه باشید تا با جاذبه های گردشگری شهرستان سبزوار آشنا شویم.

جاهای دیدنی سبزوار

فاصله سبزوار تا نیشابور حدود ۱۱۷ کیلومتر و تا مشهد حدود ۲۴۸ کیلومتر است؛ به این ترتیب، سفر به سبزوار تا مشهد با خودروی شخصی حدود سه ساعت طول می‌کشد. این شهر که در دامنه کوه‌های بینالود قرار دارد، دارای آب و هوای معتدل است و به دلیل باغ‌های انگور و انار خود شهرت دارد. سبزوار همچنین مرکز مهم کشاورزی و صنعت در خراسان رضوی محسوب می‌شود.

سبزوار، شهری کهن با تاریخی پرفراز و نشیب است. شهری که حکومت ظالمانه مغول‌ها و جنبش ظلم ستیزانه سربداران را به خود دیده است. اما به طور کلی قدمت سبزوار بسیار بیشتر از این‌هاست. یافته‌های کاوش‌های اطراف سبزوار نشان می‌دهد که قدمت این شهر به ۱۲ هزار سال پیش می‌رسد. بنابراین بناهای تاریخی بسیاری در سبزوار وجود دارند.

علاوه بر این، سبزوار در گذشته بیهق نام داشته که به معنای جا و مکان نیکو است. کوهستان، باغ‌ها، رودخانه‌ها و مراتع سرسبز این شهر، آب و هوایی پاک به آن داده و جاذبه‌های طبیعی این شهر را تشکیل داده است. در ادامه به معرفی معروف‌ترین جاهای دیدنی سبزوار در دو دسته تاریخی و طبیعی خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید. سبزوار در فاصله کمی از مشهد قرار دارد، بنابراین در سفر به این شهر می‌توانید سری هم به جاهای دیدنی مشهد بزنید.

مکان های تاریخی سبزوار

خراسان در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسله‌های بسیاری بوده است و اقوام مختلفی بر این سرزمین حکومت کرده‌اند. سبزوار به عنوان شهری مهم در خراسان که در مسیر جاده ابریشم قرار داشته، در طول این دوران، میزبان پادشاهان و فاتحان زیادی بوده است. هر کدام از سلسله‌ها از خود، بنا یا یادگاری به جای گذاشته‌اند که امروزه آنها را به عنوان مکان های تاریخی سبزوار می‌شناسیم. بنابراین، در ادامه این مطلب از معرفی جاهای دیدنی سبزوار، به معرفی مهمترین جاذبه‌های تاریخی این شهر خواهیم پرداخت.

آرامگاه بقراط | از طبیبان و ادیبان بزرگ سبزوار

شاید نام بقراط شما را به یونان باستان ببرد اما خوب است بدانید که این بنا محل دفن حاج محمّد حسن بن محمد تقى سبزوارى ملقب به «بقراط التولیّه» است که از طبیبان و ادیبان بزرگ شهر سبزوار در دوران قاجار بوده است. این آرامگاه که به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در میدان کارگر سبزوار قرار دارد.

ظاهر بنا به صورت هشت ضلعی ساخته شده و گنبدی آجری دارد. اگر به معماری اطراف آرامگاه نگاه و به ستون‌های آن دقت کنید، تاثیر معماری غرب را در آن خواهید دید که مورد پسند شاهان قاجار نیز بوده است.

آدرس آرامگاه بقراط: استان خراسان رضوی، سبزوار، بیهق، بین بیهق ۴۹ و ۵۱

مصلی تاریخی سبزوار | بنایی آجری به جا مانده از تاریخ

گفته می‌شود که مصلی تاریخی سبزوار که جزو جاهای دیدنی سبزوار محسوب می‌شود، در قرن هشتم و بعد از سرنگونی دولت ایلخانان و روی کار آمدن سربداران در سبزوار ساخته شده است. البته به عقیده بعضی از مورخان، نوع معماری این بنا نشان می‌دهد که قدمت آن به دوراه صفویه بازمی‌گردد. بنای این مصلی آجری است و در گذشته نمازهای جمعه، جشن‌های مربوط به اعیاد و… در این مکان برگزار می‌شده است. همچنین عده‌ای از سربداران در این مکان دفن شده‌اند.

آدرس مصلی تاریخی سبزوار: استان خراسان رضوی، سبزوار، بلوار امام رضا، باهنر ۴۹

آتشکده میر مظفر | تماشای فسیل‌های چند میلیون ساله

آتشکده میر مظفر یکی دیگر از جاهای دیدنی سبزوار به شمار می‌رود. این آتشکده بر بالای یک کوه و در ارتفاع ۳۰۰ متری از جاده‌های اطراف ساخته شده است. بنابراین برای بازدید از این بنا باید کفش مناسب داشته باشید. مسیر رسیدن به این آتشکده برای سالمندان و کودکان دشوار است. این بنا به صورت چهارطاقی و با ملات ساروج و سنگ ساخته شده و می‌توانید فسیل‌های چند میلیون ساله را بر دیوارهای آن مشاهده کنید.

آدرس آتشکده میر مظفر: استان خراسان رضوی، سبزوار، روستای بابا لنگر

بقعه امامزاده یحیی | از اماکن مذهبی پررفت و آمد در سبزوار

این امامزاده از اماکن مذهبی پررفت و آمد در سبزوار است. گفته می‌شود که قدمت این امامزاده به قرن ششم بازمی‌گردد. البته، صنیع الدوله و دکتر شریعتی این بنا را مربوط به عهد غازان خان می‌دانند. در ابتدا تنها چند غرفه در این مکان وجود داشت اما بعدها به آن ایوان، مناره و اتاق‌هایی نیز اضافه شد. گنبد این امامزاده، قدیمی‌ترین قسمت آن است اما مناره‌های بلند و صحن بزرگ آن، بعدها در بازسازی اضافه شد.

آدرس بقعه امامزاده یحیی: سبزوار، محله سیلو، بلوار مرکزی، خیابان حمام حکیم، خیابان بیهق

مسجد جامع سبزوار | به جا مانده از دوران سربداران

یکی دیگر از جاهای دیدنی سبزوار که در دوران سربداران یعنی قرن هشتم ساخته شده، مسجد جامع سبزوار است. این مسجد، چهار هزار مترمربع وسعت دارد که شامل ایوان‌های قبله، شمالی، صحن، شبستان و رواق می‌شود. سردر مسجد در دوران رضا شاه برای تغییرات در ساختار شهری خراب شد و بعدها دوباره به دست یکی از معماران مشهور شهر ساخته شد. در تزئینات این مسجد، کاشی‌کاری‌های خشتی و کاشی‌های هفت رنگ به کار رفته که زیبایی آن را دوچندان کرده است.

آدرس مسجد جامع سبزوار: استان خراسان رضوی، سبزوار، بیهق، بین مسیر تاکسی و بیهق ۳۱

خانه اسکویی | خانه باغی در میان روستا

خانه باغ اسکویی که در روستای ابارش سبزوار واقع شده، یکی دیگر از مکان های دیدنی سبزوار به شمار می‌رود. مجموعه مساحت عمارت اسکویی ۱۰ هکتار است. خانه باغ اسکویی زیرزمین، هشتی، آب انبار، مطبخ، بادگیرخانه و حوضخانه دارد و در قسمت پذیرایی دارای حجره‌های نشیمن و تالار پذیرایی است.

تزئینات این بنا که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد بسیار چشم نواز هستند. در بازدید از خانه اسکویی به عنوان یکی از جاهای دیدنی سبزوار، از تماشای نقاشی‌های حوضخانه، گچبری‌های سرستون‌های خانه و آجرکاری نمای ساختمان لذت ببرید. از جمله عناصر تزئینی این بنا می‌توان به آجرکاری‌های نمای بنا، گچبری قسمت‌های سر ستون‌ها، حوضخانه و نقاشی بر روی گچبری‌های حوضخانه اشاره کرد

آدرس خانه اسکویی: ۴ کیلومتری غرب شهر سبزوار، روستای ابارش

آتشکده خانه دیو | آتشکده‌ای از دوره ساسانیان

گفته می‌شود بنای این آتشکده مربوط به دوره ساسانیان است. آتشکده خانه دیو یکی دیگر از جاهای دیدنی سبزوار محسوب می‌شود که معماری جالبی دارد. بنای این آتشکده بر فراز یک قله صخره‌ای قرار دارد و مسیر رسیدن به آن بسیار سخت است. چهارطاقی خانه دیو یکی از نمونه‌های چهارطاقی‌های منفرد در ایران با شکل متقارن چهار وجهی است.

آدرس آتشکده خانه دیو: خراسان رضوی، سبزوار، روستای فشتنق

یخدان های سبزوار | یخدان های تاریخی شهر

یکی دیگر از جاهای دیدنی سبزوار، یخدان‌های تاریخی سبزوار مربوط به دوران قاجار هستند و در گذشته تعداد آنها بیشتر بود. امروزه تنها ۹ یخدان از آنها باقی مانده که ظاهر آنها مخروطی و متشکل از استخر، مخزن گنبددار و دیواری بلند است.

یخدان در تمام طول روز سایه دارد و هوای داخل آن خنک است. البته امروزه بخش‌هایی از دیوار آجری یخدان‌ها فرو ریخته و به مرمت نیاز دارد. گودال‌های یخ دارای عمقی بین ۵تا ۱۰ متر و شعاعی ۴تا ۶ متر هستند. در زمستان آب گودال یخ می‌زند و در فصول دیگر، مردم از یخ داخل یخدان استفاده می‌کردند.

آدرس یخدان‌های سبزوار: استان خراسان رضوی، سبزوار، کمربندی

منار مسجد سبزوار | تماشای تزئینات و گچ بری های زیبا

گفته می‌شود این مسجد که امروزه تنها بخشی از ایوان جنوبی آن باقی مانده، مربوط به دوره سلجوقیان است. به طور کلی سبک معماری این مسجد دو ایوانی است. روی ایوان جنوبی می‌توان تزئینات گچی و کتیبه‌هایی را دید که از رونق و آبادی گذشته این مکان می‌گویند.

آدرس منار مسجد سبزوار: استان خراسان رضوی، سبزوار، ۲۰۰ متری روستای خسرو شیر

خانه جعفرزاده | در فهرست آثار ملی کشور

این خانه متعلق به تاجری متمول در دوران قاجار بوده است. ساختمان آجری، حیاط بزرگ مزین به حوض فیروزه‌ای با تزئینات گل و درخت در اطرافش، فضای این خانه را تماشایی می‌کند. این بنای ارزشمند در فهرست آثار ملی کشور توسط اداره میراث فرهنگی و گردشگری سبزوار در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۸۰ با شمارهه ثبت ۴۵۷۱  به ثبت رسید. خانه جعفرزاده به منظور ایجاد مرکز آفرینش و پژوهش هنرهای سنتی توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد و امروزه از جاهای دیدنی سبزوار محسوب می‌شود.

آدرس خانه جعفرزاده: خراسان رضوی، سبزوار، خیابان بیهق، کوچه نه بام، کوچه حاج آقا فخر

خانه الداغی | سفری در دل تاریخ

قدمت این خانه نیز به اواخر دوره قاجار بازمی گردد. خانه دارای عمارت شمالی و باربند بوده و فضاهای کلی خانه شامل سردر، راهرو ورودی، حیاط، عمارت غربی در دو طبقه است. این خانه دو ورودی دارد که یکی از آنها در گوشه شمال شرقی حیاط قرار گرفته و پس از عبور از یک راهرو وارد حیاط می‌شود. دیگری از کوچه جنوبی وارد هشتی خانه و بعد وارد حیاط می‌شود.

در حال حاضر، اتاق‌های انباری قسمت شرقی این خانه با اجازه مالک آن به مغازه تبدیل و اجاره داده شده است. اما بقیه بخش‌های خانه محفوظ مانده و می‌توان از آنها بازدید کرد. خانه الداغی در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۵۹۶۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ و جزو جاهای دیدنی سبزوار است.

آدرس خانه الداغی: استان خراسان رضوی، سبزوار، میدان دروازه عراق، خیابان عطاء الملک جنوبی

آرامگاه امین ‌التجار | ترکیب شیشه های رنگی و گچ بری های زیبا

آرامگاه امین التجار مشهدی، یک آرامگاه خانوادگی با فضایی منحصربه فرد در سبزوار است و از جاهای دیدنی سبزوار محسوب می‌شود. بنای آرامگاه، مربوط به دوره قاجار است و معماری جالب توجهی دارد. گچ‌بری‌های دیوار و سقف و شیشه‌های رنگی پنجره‌ها نمایی چشم نواز به این بنا داده‌اند. امین‌التجار مشهدی، فردی خیر و محبوب در میان مردم بوده و خدمات ارزنده‌ای برای آبادانی شهر انجام داده است.

آدرس آرامگاه امین‌التجار: خراسان رضوی، سبزوار، میدان کارگر، خیابان حاج ملا هادی سبزواری، کوچه سهند

کاروانسرای فرامرز خان | کاروانسرایی ساخته شده از آجر

این کاروانسرا، یکی دیگر از جاهای دیدنی سبزوار محسوب می شود که از دوره قاجار به یادگار مانده است. کاروانسرای فرامرز خان از مصالحی مانند از آجر، گچ، ماسه، آهک و چوب ساخته شده و نوع معماری آن چهار ایوانی است. صحن این کاروانسرا روباز بوده و در انتهای غرفه‌های مشرف به صحن، سالن‌هایی به عنوان بارانداز، مال‌بند یا اصطبل وجود دارد.

آدرس کاروانسرای فرامرز خان: استان خراسان رضوی، سبزوار، غرب میدان کارگر

جاذبه های طبیعی سبزوار

از جمله مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی سبزوار می‌توان به کویر دوشاخ، منطقه حفاظت‌شده پروند، روستای افچنگ و روستای بلاش آباد اشاره کرد. کویر دوشاخ یکی از بزرگترین کویرهای ایران است که با چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد خود، گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.

منطقه حفاظت‌شده پروند نیز زیستگاه گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری است و اهمیت اکولوژیکی بالایی دارد. روستای افچنگ و روستای بلاش آباد نیز با طبیعت بکر و زیبای خود، مقصد مناسبی برای دوستداران طبیعت هستند. در ادامه چند مورد از مهمترین جاذبه های طبیعی سبزوار را به شما معرفی خواهیم کرد.

آبشار برغمد | از زیباترین جاذبه‌های طبیعی سبزوار

آبشار برغمد یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی سبزوار است که در فاصله ۵۰ کیلومتری این شهر قرار دارد. این آبشار در دل کوه‌های برغمد قرار گرفته و ارتفاع آن حدود ۵۰ متر است. آبشار برغمد در فصل بهار و تابستان بسیار زیباست و از گردشگران زیادی میزبانی می‌کند. آبشار برغمد، نگینی در دل کویر سبزوار است و جزو جاهای دیدنی سبزوار محسوب می‌شود.

آدرس آبشار برغمد: ۳۰ کیلومتری شمال شهرستان سبزوار، جاده اسفراین

ارتفاعات بفره | تجربه صخره نوردی و سنگ نوردی

در ۳۵ کیلومتری شمال شرق سبزوار در روستای ساروق می‌توانید به تماشای یکی دیگر از جاهای دیدنی سبزوار بروید. رودخانه دائمی و پرآب بفره در منطقه ای به نام اولنگ بفره در دامنه‌های جنوبی کوه‌های جغتای است و سرچشمه‌های متعددی دارد. رودخانه بفره در مسیر عبورش از اراضی کشاوری و باغ‌های بسیاری عبور و آنها را سیراب می‌کند. از این رودخانه، ۳۰ آبشار کوچک و بزرگ در قسمت‌های کوهستانی تشکیل شده است. کم ارتفاع‌ترین آبشار ۴ متر و بلندترین آن ۹۶ متر ارتفاع دارد. در بعضی از این آبشارها می‌توان به صخره نوردی و سنگ نوردی پرداخت.

آدرس آبشار بفره: ۳۵ کیلومتری سبزوار، روستای ساروق (از توابع داورزن)

رودخانه ششتمد | تجربه قایق سواری در سبزوار

در دامنه شمال شرقی کوه شاهزاده ابوالقاسم، رودخانه ۳۵ کیلومتری ششتمد قرار دارد. سه چشمه زیرزمینی تراوشی به نام‌های سرروی، میان روی و چشمه قربانو این رودخانه را تغذیه می‌کنند. به دلیل مناسب بودن این رودخانه برای فعالیت‌های اکوتوریستی مانند قایق سواری، پیاده روی‌های ایستگاهی برنامه ریزی شده و آشنایی با فرهنگ اهالی، قرار است طرح گردشگری در اطراف آن اجرا شود.

آدرس رودخانه ششتمد: خراسان رضوی، شهرستان ششتمد

رود دلبر | تفریح در فضای سبز و ییلاقی حاشیه رودخانه

این رود که از جاهای دیدنی سبزوار به شمار می رود، در روستای دلبر واقع شده است. روستایی که با سرسبزی و طروات کم نظیرش نامی بسیار برازنده دارد. رود دلبر، از دامنه کوه شروع می‌شود و در مراتع سبز روستا ادامه دارد. فضای سبز و ییلاقی در حاشیه دره رودخانه زمینه ساز اجرای طرح گردشگری رودخانه دلبر شده که مورد استقبال گردشگران زیادی قرار گرفته است.

آدرس: خراسان رضوی، سبزوار، روستای دلبر

روستای افچنگ | روستایی ییلاقی در طبیعتی کوهستانی

روستای افچنگ در دهستان کراب از توابع سبزوار قرار گرفته و جزو جاهای دیدنی سبزوار است. این روستای ییلاقی باصفا توسط چند کوه محاصره شده و طبیعتی کوهستانی دارد. بهترین زمان برای بازدید از این روستا، اواخر بهار و تابستان است. البته، در زمستان نیز می‌توان به افچنگ رفت و از مناظر برفی و زمستانی لذت برد.

آدرس روستای افچنگ: استان خراسان رضوی، شهرستان سبزوار، بخش مرکزی، دهستان کراب، روستای افچنگ

روستای بلاش آباد | روستایی تاریخی و زیبا در سبزوار

بلاش آباد، روستایی تاریخی و زیبا در سبزوار است و از مکان های دیدنی سبزوار محسوب می‌شود. این روستا در دهستان کراب قرار دارد و محیطی مناسب برای کمپ زدن است. روستای بلاش آباد به دلیل شکل ظاهری و طبیعت سبز انبوهش به سالن بهشت معروف است.

آدرس روستای بلاش آباد: خراسان رضوی، سبزوار، ۲۵ کیلومتری و در بخش شمالی روستای بالش آباد، دامنه جنوبی کوه کمردنگ

کویر دوشاخ یا کویر سبزوار | پناهگاه حیات وحش

یکی از جاهای دیدنی سبزوار کویر دوشاخ است. در شرق پارک ملی توران و غرب پناهگاه حیات وحش شیر احمد، کویر سبزوار یا همان کویر دوشاخ قرار دارد. زمین این کویر را خاک‌های پف کرد نمکی پوشانده‌اند و در آن گنبدهای نمکی دیده می‌شود. در قسمت مرکزی این کویر هیچ پوشش گیاهی دیده نمی‌شود اما در حاشیه آن گیاهانی مانند اشنان و گز روییده‌اند. همچنین، گونه‌های جانوری مختلفی مانند گربه وحشی، عقاب دشتی و سمندر در کویر سبزوار دیده می‌شوند.

آدرس کوسر دوشاخ یا کویر سبزوار: خراسان رضوی، غرب سبزوار، شرق پارک ملی توران

پناهگاه حیات وحش شیراحمد | تماشای انواع گونه های جانوری

این پناهگاه با وسعت ۲۵ هزار هکتار جزو جاهای دیدنی سبزوار است. این منطقه از سال ۱۳۷۵ به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد. اقلیم این منطقه خشک و کویری است و اختلاف دمای شب و روز آن بسیار زیاد است.

از جمله جانورانی که در پناهگاه حیات وحش شیراحمد زندگی می‌کنند می‌توان خرگوش، سیاه‌گوش، گربه وحشی، کفتار، گرگ، سنجاب زمینی، همستر دم دراز، خارپشت ایرانی، خفاش بال سفید، عقاب شاهی، عقاب طلایی، کرکس، کبک، هوبره، شاه بوف، سهره و پرستو را نام برد.

تماشای تاریخ کهن و طبیعت بکر در جاهای دیدنی سبزوار

سبزوار، دومین شهر بزرگ خراسان رضوی، با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متعدد است. بناهای این شهر، قدمتی از چند قرن پیش دارند و نشان دهنده عظمت و شکوه تاریخ و فرهنگ این شهر هستند. سبزوار همچنین دارای جاذبه‌های طبیعی متعددی است که فرصتی را برای گردشگران فراهم می‌کنند تا از زیبایی‌های طبیعی این منطقه لذت ببرند. در مجموع، سبزوار شهری با تاریخ و فرهنگ غنی و جاذبه‌های گردشگری متعدد است که می‌تواند مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی باشد. در سفر به سبزوار می‌توانید انواع اقامتگاه و هتل سبزوار را با ارزانترین قیمت از فلای تودی رزرو کنید.

آیا تا به حال به سبزوار سفر کرده‌اید؟ کدام جاذبه این شهر از نظر شما جالب توجه است؟

سوالات متداول درباره جاهای دیدنی سبزوار